Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

8.Ünite / SİNİR SİSTEMİ

4. Sinir sistemi ile ilgili,
   I. Nöron adı verilen hücrelerden oluşur.
   II. Reseptör hücreler ile efektör organlar ara-
   sındaki iletişimi sağlar.
   III. Farklı sistemler arasındaki koordinasyonu
   
   sağlayarak homeostasinin devamına katkı
   
   sağlar.
   ifadelerinden hangileri doğrudur?
   A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
   D) II ve III E) I, II ve III


5. Sinir sisteminin hücreleri olan nöronlar ile
   ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru
   
   değildir?

A) Akson $

Gövdede aldığı uyarıyı

diğer bir nörona ya da

efektör organa taşır.

B) Miyelinkılıf $

Uyartının daha hızlı

bir biçimde iletilmesini

sağlar.

C) Dendrit $

Diğer nörondan aldığı

uyartıyı hücre gövdesi-

ne iletir.

D) Gövde $

Yapısında ribozom dı-

şında organel bulun-

maz.

E) Aksonucu $

Sinapslardaki iletimi

sağlayan nörotrans-

mitter maddeleri de-

polar.

6. Bir nörona ait olan,
   I. akson ucu,
   II. hücre gövdesi,
   III. dendrit ucu
   yapılarından hangilerinde nörotransmitter
   madde salgılayan sinaptik kesecikler bulu-
   nur?
   A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
   D) I ve II E) I ve III

1 A 2 C 3 B

A. SİNİR HÜCRESİNİN YAPISI VE ÇEŞİTLERİ

� İnsanda sinir sisteminin işlevsel birimini nöron adı verilen sinir hücreleri oluş-
turur. Sinir hücresinin zarına nörolemma, sitoplazmasına nöroplazma denir.

Bir nöron, hücre gövdesi ve hücre gövdesinden çıkan akson ve dendrit denilen
uzantılardan oluşur.

� Hücre gövdesi, mitokondri, ribozom, endoplazmik retikulum gibi hücre orga-
nellerinin ve çekirdeğin bulunduğu kısımdır. İyi gelişmiş ve belirgin bir çekirdek-
çik içerir. Granüllü endoplazmik retikulumun bulunduğu bölgeler Nissl cisim-
cikleri olarak adlandırılır. Hücre gövdesinde ayrıca hücre iskeletinin elemanı
olan nörofibriller bulunur.

� Dendrit, hücre gövdesinden çıkan çok sayıda kısa ve dallanmış uzantılardır.

Diğer nöronlardan ya da duyu hücrelerinden aldıkları uyartıları elektrik sinyalleri

halinde hücre gövdesine iletir.

� Aksonlar, hücre gövdesinden gelen uyartıları diğer bir sinir hücresine ya da
efektör organa iletir. Genellikle dendritten daha uzun olan aksonların sonlandığı

ve dallanarak genişlediği bölgeye akson ucu denir. Aksonun dallanmış olan

her bir ucu uyartıyı ''sinaps'' adı verilen bağlantı bölgesinde diğer hücreye ak-
tarır. Uyartılar, akson ucundan sinaps boşluğuna salgılanan kimyasal maddeler

ile (nörotransmitter) diğer bir sinir hücresine ya da efektör organa iletilmiş olur.

Dendiritler

Hücregövdesi

Çekirdek

Akson

tepeciği

Akson

Uyarı

Uyarı

yönü

Uyarıyı ileten

nöron

Uyarıyı alan nöron

Akson ucu

Sinaps

Nörotransmitter

İnsan sinir sisteminde nöronun yapısı ve organizasyonu gösterilmiştir.

Bir sinir   hücresinde  uyartının   iletim  yönü    dendritten  aksona  doğrudur.

� Bazı sinir hücrelerinin aksonları miyelin kılıf adı verilen bir kılıf ile kaplanmıştır.

Miyelin kılıf aksonun elektriksel olarak izolasyonunu sağlayan yağlı bir yapıya
sahiptir. Bu yapı bakır elektrik tellerinin etrafını saran izolasyon tabakasına ben-
zerlik gösterir. Miyelin kılıf akson boyunca uyartı iletimini hızlandırır.