Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

8.Ünite / SİNİR SİSTEMİ

34. – Dışta ak içte boz madde içerir.
    – Solunum ve dolaşım gibi yaşamsal olayla-
    rı kontrol eder.
    – Arka beyinde bulunur.
    Yukarıda bazı özellikleri verilen beyin bölü-
    mü aşağıdakilerden hangisidir?
    A) Hipotalamus
    B) Beyincik
    C) Omurilik soğanı
    D) Pons
    E) Talamus


35. Beyine ait bölümler ve bu bölümlerin görev-
    leri ile ilgili aşağıda yapılan eşleştirmeler-
    den hangisi doğru değildir?
    A) Beyin kabuğu " Zekaya dayalı olayların
    
    denetlenmesi
    B) Beyincik " Dengenin sağlanması
    C) Hipotalamus " Uyku ve iştahın kontrolü
    D) Omurilik soğanı " Hipofiz bezinin denet-
    lenmesi
    E) Talamus " Duyu organlarından gelen im-
    pulsların sınıflandırılması (koku hariç).


36. Yutma ve soluk alma gibi işlevleri gerçek-
    leştirebildiği halde, öğrenmeye dayalı işlev-
    leri gerçekleştiremeyen bir memelide, sinir
    
    sisteminin aşağıdaki yapılarından hangisi
    işlev görmemektedir?
    A) Beyin kabuğu
    B) Omurilik soğanı
    C) Beyincik
    D) Talamus
    E) Hipotalamus
    (1994 – ÖYS)

31 D 32 E 33 A

3. ARKA BEYİN

� Beyincik, omurilik soğanı ve pons adı verilen üç kısımdan oluşur.

Pons

Omurilik

soğanı

Beyincik

Omurilik

Arka beynin kısımları

a. Beyincik

� İki yarım küreden oluşur. Yarım küreler arasında pons bulunur.

� Yapısal olarak beyin kabuğuna benzer. Dış kısmında boz, iç kısmında ak mad-
de bulunur. Ak madde boz madde içinde dallanmalar yapar. Bu görünüm bir
ağacı andırdığı için hayat ağacı olarak adlandırılır.

� Beyinciğin temel görevleri aşağıda özetlenmiştir.

• Beyincik denge ve hareket merkezidir. İç kulaktaki yarım daire kanalları ve
  
  gözden gelen uyartıları değerlendirerek dengeyi sağlar.


• Görme, işitme ve kas hareketleri arasındaki uyumu sağlar. İskelet kasları-
  nın düzenli çalışmasını denetler. Örneğin gözleri kapalı olan bir birey mer-
  diven inerken, rahat adım atamaz.


• İstemli hareketlerin düzenlenmesinde beyin yarım küreleri ile birlikte çalışır.
  
  Beyinciği zarar gören bir bireyde titreme, denge kaybı ve yürüme bozuklu-
  ğu görülür.

Balık   ve  kuşların    beyinciği   memelilere  göre    daha    gelişmiştir.

Deneysel    olarak  beyinciği   çıkarılan   kuşun   uçamadığı,  köpeğin ise  yü-

rüyemediği  gözlenmiştir.   Bebekler    beyincikleri    gelişmeden  oturamaz,   ayakta  

duramaz ve  yürüyemezler.

b. Omurilik Soğanı

� Beyinciğin altında, omurilik ve pons arasında yer alır.

� Beyin kabuğu ve beyinciğin tam tersine dışta ak içte boz madde bulunur.

� Omurilik soğanının temel görevleri aşağıda özetlenmiştir:

•    Solunum,   dolaşım,    sindirim,   boşaltım    ve   salgılama  gibi     yaşamsal   faaliyet-

leri    düzenler.

•    Hapşırma,  yutma,  çiğneme,    öksürme ve   kusma  gibi     refleksleri    kontrol 

eder.

•    Beyin  yarım   kürelerinden    çıkan   sinirleri   çaprazlayarak   omuriliğe   gönderir.   

Örneğin beynin  sağ  yarım  küresinden  gelen   bir  uyarıyı    vücudun sol  tarafına   

iletir.

� Hayati olayları kontrol eden merkezlerin bulunması nedeniyle omurilik soğanı

hayat düğümü olarakda adlandırılır.