Örnek Sorular
Palme Yayınevi9.Ünite / ENDOKRİN SİSTEM
- Hayvansal hormonlar ile ilgili olarak aşağı-
da verilenlerden hangisi doğru değildir?
A) Özelleşmiş bezler tarafından salgılanırlar.
B) Kandaki miktarları eşik değer ve üzerinde
iken etkinlik gösterirler.
C) Sadece sentezlendikleri dokularda etkili
olabilirler.
D) Özgün bir kimyasal yapıya sahiptirler.
E) Endokrin ve karma bezler tarafından üreti-
lirler. - Çok soğuk bir kış gününde dağda mahsur
kalan bir birey,
I. uyuyup iyice dinlenme,
II. mümkün olduğunca hareket etme,
III. belirli aralıklarla beslenme
uygulamalarından hangilerini yapmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III - Bazı hormonların sadece hedef hücrelerde
tepki oluşturabilmeleri, hormonların aşağı-
da verilen özelliklerinden hangisiyle açıkla-
nabilir?
A) Hücrede ilgili hormona özgü reseptörler ol-
masıyla
B) Hücrelere kan yoluyla taşınmalarıyla
C) Geri bildirim mekanizmasıyla miktarlarının
dengede tutulmasıyla
D) Steroit bileşikler olmalarıyla
E) Her birinin farklı bir yapıya sahip olmasıyla
(2010 – LYS)
1 A 2 E 3 C� Vücut sıcaklığı normalin altına düşerse aşağıdaki olaylar gerçekleşir :
• Hipotalamus uyarılır.
• Isı oluşturan mekanizmalar ile ısı koruyucu mekanizmalar devreye girer.
• İskelet kaslarının hızla kasılması (titreme) sonucu ısı üretilir.
• Deriye giden damarlar daralır. Vücut yüzeyinden gerçekleşen terleme mik-
tarı azalır.
• Böylece vücut sıcaklığı normal değere yükselir.
II. ENDOKRİN SİSTEM (HORMONAL SİSTEM)
� Endokrin hücrelerden salgılanan kimyasal uyarıcılara hormon denir. Bu uya-
rıcılar vücut içinde kimyasal haberleşme aracı olarak kullanılır. Hormonlar;
üreme, büyüme, gelişme, enerji metabolizması ve davranış gibi birçok olayın
düzenlenmesinde etkili olurlar.
Hormonların Özellikleri :
Hormonlar iç salgı bezlerinde üretilerek kana salgılanır ve uyaracağı hücrelere
(hedef hücre) kan ile taşınır.
Kanda çok az miktarda bulunmalarına rağmen, biyolojik etkileri oldukça yük-
sektir.
Kanda belirli bir düzeye geldiklerinde etkilerini gösterirler ve etkileri çoğunlukla
uzun sürelidir.
• Organik yapılıdırlar. (Polipeptit, amino asit, steroit, pürin veya bunların türevleri
şeklinde olabilirler.)
Bazı hormonlar bütün vücut hücreleri üzerinde etkiliyken bazıları belirli bir organ
üzerinde etkilidir.
Aynı endokrin bezden salgılanan farklı hormonlar aynı organ üzerinde farklı etki
gösterebilirken, farklı endokrin bezlerden salgılanan farklı hormonlar aynı organ
üzerinde benzer etki gösterebilirler.
Sinir hücrelerinde uyartının elektriksel nitelikte olması hedef organın kısa
zamanda hızlı tepki vermesini sağlar. Hormonların ise hedef organlarda oluştur-
duğu etki daha yavaş ve uzun sürelidir. Çünkü hormonların kanda belirli düzeye
ulaşması ve taşınması için belirli bir süreye ihtiyaç vardır.A. HORMONLARIN ÇALIŞMA MEKANİZMASI
� Hormonlar uyaracağı hedef hücrelere kanla taşınır. Hedef doku veya organın
hormonu tanıması dokuyu oluşturan hücrelerin dış yüzeyinde ya da içinde bu
hormonun bağlandığı özel reseptör proteinler aracılığıyla gerçekleşir.
Her hormonla bağlandığı reseptör protein arasında yüzey uygunluğu
(anahtar - kilit uyumu) vardır. Bu durum, hormonların kan ile tüm vücudu dolaş-
malarına rağmen sadece belirli hücrelerde tepki oluşturmasına neden olur. Belli
bir hormon için reseptör içermeyen hücrelerde ise tepki oluşmaz.