Örnek Sorular
Palme Yayınevi
2.Bölüm / Canlıların Temel Bileşenleri
- A ve D vitaminleri için,
I. organik yapılı olma,
II. vücuda provitamin olarak alınma,
III. yağda çözünme
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Vitaminlerle ilgili,
I. Yağda çözünen vitaminler vücutta depo-
lanabildiklerinden fazla miktarda alındık-
larında olumsuz bir etki göstermezler.
II. Bazı vitaminler koenzim olarak işlev gö-
rebilirler.
III. Vücutta enerji depoları tükendiğinde vi-
taminler, enerji elde etmek için kullanıla-
bilirler.
IV. Bütün canlılar, ihtiyaç duydukları vita-
minleri sentezleyebilirler.
V. Öncül madde olarak alınan bazı vitamin-
ler vücutta aktifleştirilebilirler.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve IV B) II ve V C) III ve IV
D) III ve V E) IV ve V
(2013 — LYS) - Aşağıdaki vitaminlerden hangisinin fazlası
karaciğerde depolanmayıp idrarla atılır?
A) D B) C C) E
D) A E) K
75 B 76 C 77 B
İnsanlarda K ve B grubundaki bazı vitaminler kalın bağırsağımızda ya-
şayan mutualist bakteriler tarafından üretilir.
Birçok vitamin koenzim olarak kullanıldığından, vücuttaki vitamin ek-
sikliğinde bazı enzimler görev yapamaz. Buna bağlı olarak bireyde bazı meta-
bolik aksaklıklar ve hastalıklar ortaya çıkar.
Vitaminler yağda ve suda çözünen vitaminler olmak üzere iki grupta incelenir.
� a. Yağda çözünen vitaminler:
• A, D, E ve K vitaminleri yağda çözünen vitaminlerdir.
• Fazlası karaciğerde depolanır. Bu nedenle eksiklik belirtileri geç görülür.
• Aşırı miktarda alınmaları zehirlenmeye neden olabilir.
• Besinlerle alınan yağ miktarı yeterli olmazsa, bu vitaminlerin emilim oranı
azalır.
� b. Suda çözünen vitaminler:
• C vitamini ile B grubu (B 1 , B 2 , B 3 , B 5 , B 6 , B 7 , B 9 , B 12 ) vitaminleri suda
çözünen vitaminlerdir.
• Fazlası genelde depo edilemediğinden idrarla atılır. Bu nedenle günlük ola-
rak alınmalıdır.
• Vücutta depolanamadığı için eksiklik belirtileri çabuk ortaya çıkar.
A Vitamini
� İhtiyacımız olan A vitaminini besinlerle doğrudan ya da karoten olarak alırız.
Karoten karaciğerde A vitaminine dönüştürülüp kana verilir. Görme olayında
etkili olan maddelerin yapısına katılır. Bu nedenle eksikliğinde gece körlüğü
ortaya çıkar. Hücre yenilenmesi, mikroorganizmalara karşı direnç sağlanması
ve cildimizin güneşin zararlı ışınlarından korunması için gereklidir.
� Hayvansal besinlerden balık yağında, süt, peynir ve tereyağında, bitkisel besin-
lerden havuç, domates ve kayısı gibi sebze ve meyvelerde bulunur.
D Vitamini
� Besinlerle alınan kolesterolden güneş ışığı yardımıyla deri altı hücrelerinde sen-
tezlenir. Kalsiyum ve fosforun ince bağırsaktan emilmesini hızlandırır. Kalsitonin
hormonu ile beraber kandaki kalsiyumun kemiklere geçmesi ve depolanmasını
düzenleyerek kemiklerin sertleşmesini sağlar.
� Büyüme döneminde D vitamininin yeterince alınmaması kemiklerin gerekli
oranda sertleşmemesine ve raşitizm hastalığının ortaya çıkmasına neden olur.
Ergin dönemde yetersiz alınımı sonucu kemik erimesine neden olan osteopo-
roz ve kemik yumuşamasına neden olan osteomalazi hastalıkları oluşur. Balık
yağında bol, süt ve yumurta sarısında az miktarda bulunur.
E Vitamini
� Antioksidan özelliğinden dolayı hücrelerin daha uzun süre yaşamasını ve ye-
nilenmesini sağlar. Kansere karşı koruyucu etkisi vardır.