Örnek Sorular
Palme Yayınevi1.Bölüm / Hücre Organelleri ve Çeşitleri
- Prokaryot bir hücrede,
I. ribozom,
II. hücre zarı,
III. mitokondri,
IV. çekirdek zarı
yapılarından hangileri bulunur?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV - Hücre ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
A) Ökaryotik hücrelerde zarlı organeller bulu-
nur.
B) Hücre büyüdükçe yüzey alanı/hacim oranı
azalır.
C) Hücre canlılığın temel birimidir.
D) Yeni bir hücre ancak başka bir hücrenin
bölünmesiyle oluşur.
E) Farklılaşmış hücreler sürekli bölünür.
(2011 – YGS) - Aşağıdaki organizmalardan hangisinin DNA
molekülü hücrenin sitoplazmasında bulu-
nur?
A) Mantar
B) Öglena
C) Çekirge
D) E.coli bakterisi
E) Kara yosunu
1 B 2 E 3 C� Hücrelerin incelenmesinde ilk olarak ışık mikroskobu kullanılmıştır. Işık mik-
roskopları objenin gerçek boyutunu yaklaşık 1000 kez büyütebilir. Bu nedenle
ışık mikroskobu ile hücreler gözlenebilmiş; fakat çok küçük yapıda olan orga-
neller tam olarak incelenememiştir.
� Bu nedenle hücrenin keşfi 17. yüzyılda olmasına rağmen, hücre coğrafyası
1950'lere kadar büyük ölçüde haritalanamamıştır. Hücre biyolojisi 1950'li yıl-
larda elektron mikroskobun kullanıma girmesiyle hızla ilerlemiştir.Yaşam Ölçeği: Bu logaritmik ölçek, moleküllerin, hücrelerin ve çok hücreli organizmaların
göreceli büyüklüklerini göstermektedir.AtomlarmoleküllerKüçükLipidProteinT4 fajı(virüs)Çoğu bakterihayvan hücresiÇoğu bitki veKolibriKloroplast Kurbağa yumurtası
İnsanMavi balinaKaliforniya sekoyası0.1 nm 1 nm 10 nm 100 nm 1 μm 10 μm 100 μm1 mm 1 cm 0.1 m1 m 10 m100 m1 kmElektron mikroskobuIşık mikroskobu
Çıplak gözhayvanÇoğu bitki veÇa hücresiKuÇoğu bakterirÇoğu hücrenin çapı,
1-100 μm arasındadır.Bu ölçek logaritmiktir. Her birim, bir
önceki birimden 10 kat daha büyüktür.� Hücreler yapılarına göre prokaryot ve ökaryot hücre olmak üzere ikiye ayrılır.- Prokaryot hücre: Zarla çevrili çekirdek ve organelleri olmayan hücrelerdir.
Bakteriler ve arkeler prokaryot hücre yapısına sahiptirler. - Ökaryot hücre: Zarla çevrili çekirdek ve organelleri olan hücrelerdir. Pro-
tistler, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar ökaryot hücre yapısına sahiptirler.
� Ökaryot hücreler hücre zarı, sitoplazma ve çekirdek olmak üzere üç farklı kı-
sımdan oluşur.
SİTOPLAZMA
� Hücre zarı ve çekirdek zarı arasında bulunan bölüme denir. Sitoplazma orga-
neller ve bunların içinde yer aldığı yarı akışkan bir sıvı olan sitozolden oluşur.
� Sitozolün büyük bir kısmını (%90) su oluşturur. Bu oran bazı canlılarda %98'e
kadar yükselebileceği gibi tohum gibi bazı özelleşmiş hücrelerde %5' lere ka-
dar düşebilir. Bu sıvının içinde çözünmüş enzimler, RNA, organik bileşiklerin
yapı taşları (glikoz, amino asit ve nükleotit gibi), yıkım tepkimeleri sonucu olu-
şan atık ürünler, koenzimler ve iyonlar bulunur.
� Sitoplazma içinde belirli görevler yapmak üzere özelleşmiş yapılara organel
denir. Bu organeller; ribozom, endoplazmik retikulum, golgi cisimciği, lizozom,
mitokondri, koful, sentrozom, plastitler ve hücre iskeleti olarak sıralanabilir.