Örnek Sorular
Palme Yayınevi
1.Bölüm / Hücre Organelleri ve Çeşitleri
- Havuç bitkisinin kökünde,
I. kloroplast,
II. kromoplast,
III. lökoplast
isimli plastitlerden hangileri bulunur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
(1994 – ÖYS) - Aşağıdaki grafiklerde günün belirli bir zaman
diliminde, bitki hücresinin kloroplastındaki
glikoz ve nişasta miktarlarındaki değişim veril-
miştir.
Miktar
Glikoz
0tZaman
Miktar
Nişasta
(^0) t Zaman
Bu grafiklere göre,
I. Kloroplasttaki glikoz, karbondioksit ve
suya parçalanmamıştır.
II. Kloroplasttaki glikoz nişastaya dönüştü-
rülmüştür.
III. Bitkide fotosentezle oluşan karbonhidrat
miktarı, her zaman solunumda kullanılan-
dan daha azdır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2015 – YGS)
- Mitokondri ve kloroplast organelleri için
aşağıdaki özelliklerden hangisi ortak değil-
dir?
A) Çift zarla çevrili olma
B) Fosforilasyonla ATP sentezleme
C) Bölünerek çoğalma
D) Kendine özgü DNA ve RNA içerme
E) İnorganik maddelerden organik madde
sentezleme
19 E 20 C 21 E
� Kloroplastlar yapraklarda, otsu gövdelerde, olgunlaşmamış sebze ve meyve-
lerde bol miktarda bulunur. Odunsu gövde ve köklerde bulunmaz.
Bitkinin tüm hücrelerinde fotosentez gerçekleşmez. Kloroplast içeren
yaprak hücrelerinde fotosentez gerçekleşirken, kloroplast içermeyen kök hüc-
relerinde fotosentez gerçekleşmez.
� Kloroplast, mitokondri gibi çift zarla çevrilidir. Kloroplastın iç kısmında tilakoit
adı verilen ve yassı kesecikler şeklinde olan bir başka zar sistemi vardır. Tila-
koitler iskambil kartları gibi üst üste dizilmiş olup, her bir yığın granum (çoğulu
grana) olarak adlandırılır. Granumlar birbirine ara lameller ile bağlıdır. Tilakoit
zarın üzerinde klorofil pigmenti bulunduğundan granumlar yeşil renklidir.
Granaların bu yapısı, yüzey artışına neden olur. Böylece daha çok klorofil
pigmenti içerip, birim zamanda soğurulan güneş ışığı miktarı artar ve fotosentez
hızlanır.
� Granalar arasını dolduran renksiz sıvıya stroma denir. Bu sıvı mitokondrinin
matriksine benzetilebilir. Bu sıvının içinde kloroplasta özgü DNA, RNA, ribozom
ve fotosentez enzimleri bulunur.
� Kloroplast kendine özgü DNA' sı sayesinde çekirdek kontrolünde bölünerek
sayısını artırabilir. Ayrıca ribozom içerdiklerinden fotosentez enzimlerinden ba-
zılarını üretebilirler. Kloroplast DNA' sı dairesel olup, ribozomları 70 S'dir (Bak-
teri ve mitokondri gibi).
Kloroplastta fotofosforilasyon ile ATP üretilir. Bu ATP'lerin çoğu foto-
sentez reaksiyonları sırasında kullanılır.
� Aşağıda mitokondri ve kloroplast organelleri karşılaştırılmıştır.
Mitokondri Kloroplast
- Oksijenli solunum ile ATP üretir.
- Organik molekülleri inorganik mo-
leküllere parçalar. - Çift zarla çevrilidir.
- Kendine özgü DNA, RNA ve ribo-
zomları vardır. - DNA'sı halkasal yapıdadır.
- İçindeki sıvı matriks olarak adlan-
dırılır. - Substrat seviyesinde fosforilasyon
ve oksidatif fosforilasyon ile ATP
üretir.- Fotosentez ile glikoz gibi organik
besin monomerlerini üretir. - İnorganik maddeleri organik mad-
delere çevirir. - Çift zarla çevrilidir.
- Kendine özgü DNA, RNA ve ribo-
zomları vardır. - DNA'sı halkasal yapıdadır.
- İçindeki sıvı stroma olarak adlandı-
rılır. - Fotofosforilasyon ile ATP üretir.
- Fotosentez ile glikoz gibi organik