Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

1.Bölüm / Hücre Organelleri ve Çeşitleri

34. Bir bitki hücresine ait olan,
    I. mitokondri,
    II. çekirdek,
    III. ribozom,
    IV. kloroplast
    yapılarından hangilerinde DNA molekülü
    
    bulunur?
    A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
    D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV


35. Aşağıdaki olaylardan hangisi ilgili hücrenin
    
    ökaryot olduğunu kanıtlar?
    A) Aktif taşıma ile madde alımı
    B) Çekirdekle üretilen mRNA'ların sitoplaz-
    maya geçmesi
    C) Fotosentez sonucu oluşan oksijenin at-
    mosfere verilmesi
    D) Protein sentezinin genetik şifreye göre ger-
    çekleşmesi
    E) Glikozun fazlasının glikojen olarak depo-
    lanması


36. Fotosentez yapan bir bakteride,
    I. ribozom,
    II. klorofil,
    III. sentrozom,
    IV. çekirdekçik
    oluşumlarından hangileri bulunur?
    A) I ve II B) I ve III C) II ve III
    D) II ve IV E) III ve IV
    (1996 – ÖSS)


37. Ökaryotik bir hücrede ribozomal RNA (rRNA)
    aşağıdakilerin hangisinde sentezlenir?
    A) Golgi cisimciği
    B) Lizozom
    C) Çekirdekçik
    D) Granüllü endoplazmik retikulum
    E) Sitoplazma
    (2016 – YGS)

31 C 32 A 33 E^

ÇEKİRDEK

�    Ökaryotik  hücrelerin  yönetim ve   kalıtım    merkezidir. Bölünme,    büyüme  ve   ona-

rım gibi    metabolik   olaylar çekirdek    tarafından  denetlenir.

�    Hücrelerde genelde bir  çekirdek   bulunur.    Memelilerin çizgili kas  hücreleri  ile 

paramesyumda    birden  fazla   çekirdek    bulunur.

�    Bölünme    halinde olmayan bir  hücrenin   çekirdeği;  çekirdek    zarı,    çekirdekçik,   

çekirdek    plazması    ve  kromatin    olmak   üzere   dört    kısımdan    oluşur.

a.  Çekirdek    Zarı

�    Çift   katlı    bir     zar     olup    sitoplazma ve   çekirdek   sıvısını    birbirinden ayırır. Çekirde-

ğe  şekil   ve  direnç  kazındırır.

�    Çekirdek   zarı     endoplazmik    retikulum   ile  bağlantılıdır  ve   dış     yüzeyinde  ribozom 

bulunur.

�    Zarda  bulunan porlar  madde   alış     verişini   denetler.   Bu   geçitlerden    su   ve  mineral    

gibi    küçük   moleküller  ile protein ve  RNA gibi    büyük   moleküller  geçebilir.

Çekirdek    zarı    hücre   bölünmesi   sırasında   kaybolur.   Bölünme tamam-

landıktan   sonra   yeniden oluşur.

b.  Çekirdekçik

�    Bölünme    sürecinde   olmayan hücrelerde  çekirdek    içinde  çekirdekçik adı  veri-

len bir yapı    görülür.    

Çekirdekçikte   ribozomal   RNA  (rRNA) sentezlenir ve   proteinlerle   birleşti-

rilerek ribozomların    alt birimleri   oluşturulur.

�    Çekirdekçiğin  büyüklüğü   ve   sayısı canlının    türüne  ve   hücrenin   büyüme  evresi-

ne  göre    değişir.

c.  Çekirdek    plazması    (Karyoplazma)

�    Çekirdekçik    ve   kromatinlerin  içinde  bulunduğu   sıvıdır.    Sitoplazmaya    benzeme-

sine     rağmen çözünmüş    madde   ve   nükleik    asitler bakımından  daha    yoğundur.   

Ayrıca  protein,    enzim   ve  mineral madde   içerir.

d.  Kromatin:

�    Çekirdek   içindeki        DNA,        proteinlerle    organize    olmuş   ipliksi bir  madde  halin-

dedir.  Bu   yapı    kromatin   olarak  adlandırılır.   Bölünme sırasında   kromatin    iplikler    

yoğunlaşıp, kalınlaşır  ve  kromozom    adı verilen belirgin    yapılara    dönüşür.

�    Kromozomların  sayısı  şekli    ve  büyüklüğü  türden  türe     farklılık  gösterebilir.   Örne-

ğin  kurbağada  22,  tavukta    78,  istakozda  200,     eğrelti    otunda  ise  500     kromozom   

vardır.

�    Aynı   türün   sağlıklı    bireylerindeki  kromozom    sayısı  aynıdır.    Tipik   bir  insan  hüc-

resinin çekirdeğinde    46   kromozom   bulunur.    Farklı  canlı   türlerinin  kromozom    

sayısı  aynı     olabilir.  Örneğin moli     balığı ve   kurt    bağrı  bitkisinin  hücrelerinde    de  

46  kromozom    bulunur.

Kromozom    sayısı  ile canlının    gelişmişliği    arasında    bir bağlantı    yoktur.