Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

3.Ünite / EKOLOJİ

28. 
    

    Çevre direncine neden olan aşağıdaki fak-
    törlerden hangisi popülasyonun yoğunluğu-
    na bağlı olarak ortaya çıkmaz?
    A) Besin miktarının azalması
    B) İklimsel koşullarının kötüleşmesi
    C) Tür içi rekabetin artması
    D) Birey başına düşen yaşam alanının daral-
    ması
    E) Organik atık miktarının artması

    
    


29. 
    

    (^) Tavşan sayısı
    t Zaman
    1 t 2
    Tavşan popülasyonuna ait yukarıdaki gra-
    fikte t 2 zaman aralığındaki değişime aşağı-
    dakilerden hangisi neden olabilir?
    A) Doğum oranının azalması
    B) Hastalıkların artması
    C) Avcı hayvan sayısının azalması
    D) Popülasyon dışına göçlerin artması
    E) Besin miktarının azalması

    
    


30. 
    

    Ekosistemlerde, bir yaşam alanının taşıma
    
    kapasitesiyle ilgili olarak aşağıdaki ifadeler-
    den hangisi yanlıştır?
    A) Bir popülasyonun büyüklüğü, taşıma ka-
    pasitesinin üst sınırına yaklaştıkça çevre
    
    direnci artar.
    B) Bir yaşam alanının taşıma kapasitesi, çev-
    resel koşullar değiştikçe değişebilir.
    C) Taşıma kapasitesinin üzerine çıkılması du-
    rumunda popülasyondaki ölümler artar.
    D) Bir yaşam alanının taşıma kapasitesi, kul-
    lanılabilir çevresel kaynakların miktarıyla
    
    belirlenir.
    E) Bir türün farklı popülasyonlarının yayılış
    gösterdikleri alanların taşıma kapasitesi
    
    aynıdır.

    
    

(2012 – LYS)
25 A 26 D 27 D

� S  tipi    büyüme eğrisi, çevresel    sınırlamaların  bulunduğu   ortamlarda  görülür.    

Popülasyonun    büyüklüğü,  taşıma  kapasitesinin   altında olduğunda   popülas-

yondaki büyüme  hızı     yüksektir. Popülasyondaki  birey   sayısı  taşıma  kapasite-

sine     yaklaştıkça    büyüme  yavaşlar,   popülasyon  büyüklüğü   doyma   noktasına   

ulaşarak    dengelenir.

Popülasyon  artışını    engelleyen  parazitler, iklim   koşulları,  hastalık,   açlık,

rekabet,    ısı,     ışık,   yaşama alanı    ve  avcı    sayısı gibi     faktörler  çevre   direncini   belir-

ler.

Zaman

S tipi büyüme eğirisi

Taşıma

kapasitesi

I II IIIIV

Birey sayısı (N)

�    S  tipi    büyüme  eğrisi  dört    evrede  incelenir:  

I. Kuruluş  (Pozitif    Artış)  Evresi: Popülasyonun    ilk  defa    girdiği    bir  yaşama orta-

mına    yerleşip    alışması    için     gereken    zaman   dilimidir.  Bu   süreçte    besin   bulma   ve  

barınma gibi    nedenlerle  popülasyonun    büyümesi    yavaştır.

II. Logaritmik  Artış   Evresi: Popülasyon  çevreye alışıp, uyum    sağlamıştır.    Birey   

sayısı  geometrik   bir  hızla   artmaya    başlar. Bu   evrede popülasyonunun  büyüme  

hızı    maksimumdur.

III. Negatif    Artış   Evresi: Artan   çevre   direncinden dolayı  popülasyonun    büyüme  

hızı    azalmaya    başlar.

IV. Denge   Evresi: Büyümesini  sürdüren    popülasyon  bu   evrede,    yoğunluğun  en  

yüksek, popülasyon  artışının   ise  sıfır   olduğu bir  düzeye ulaşır. Yani     popülasyon 

denge   haline  ulaşmış olarak  varlığını   sürdürür.

S   tipi     büyüme gösteren    bir  popülasyonun   büyüme  hızı     I,  II  ve  III     nolu   

evrelerde   pozitif,    IV  nolu    evrede  ise sıfırdır.

�    S  tipi     büyüme,    taşıma  kapasitesi  kavramıyla  birleşmiştir.   Belirli bir  zamanda    

habitat bozulması   olmaksızın  belirli bir  çevrenin   destekleyebildiği   maksimum    

birey   sayısına    taşıma  kapasitesi  denir.

�    Bir    popülasyondaki  toplam  birey   sayısı, taşıma  kapasitesine    yaklaştıkça çevre   

direnci artar.  Bu   değişim    popülasyon  büyüklüğünün    belirli sınırlar    içinde  kalma-

sını    sağlar.

Zaman

J tipi büyüme

S tipi büyüme

Maksimum

taşıma kapasitesi

Optimum

taşıma kapasitesi

Popülasyon büyüklüğü

Popülasyon  büyüklüğü   dalgalanmalar   göstererek  dengeye ulaşır.