«Hıristiyan Birliği» görüşünden çoktan
ayrılıp kilise egemenliğini geride bırakmış,
müspet bilim ve faydacılık anlayışına
ulaşmış: iktisat bakımından içerde sınıf,
dışarda ulus çatışmalarına ve sömürgecilik
savaşlarına girişmiş Avrupalıyı, Âkif, hâlâ
eşeğine binmiş Pierre I’Ermite’in hazırladığı
Haçlı orduları gibi görür; Balkan savaşı
yıllarında. «Tükürün Ehl-î Salih’in o hayasız
yüzüne» (Hakkın Sesleri) diye bağırır. Birinci
Dünya Savaşı’nda Çanakkale’deki düşmanı
«son Ehl-i Salip» diye anar. Türk askerini de
Selâhaddin-i Eyyubî ile Kılıç Arslan’a
benzetir (Asım: Çanakkale Savaşı). Kurtuluş
Savaşı yıllarında yazdığı bir şiirde de
«Saldırsa da kırk Ehl-i Salip ordusu kol kol.
Dört yüz bu kadar milyon esir olmaz, emin
ol!»
(Gölgeler: Süleyman Nazif’e)
der. Dinî değil iktisadî çıkar peşinde koşan
173