liderler de sıradan dindar insan için yasak olan aynı fiilleri işlemeleri durumunda
ne günahkar ne de suçlu tutulabilirler. Onlar da davranışsal olarak
münezzehtirler.
“Dinsel siytasetçiler de Tanrı’nın siyasal yapısını kullanırlar.”
Ontoteoloji
Dinlerin siyasal anlayışı ontoteolojik anlayıştır. Ontoteolojik anlayışa göre insan,
kendisinde bulunmasını istediği tüm nitelikleri, sadece sınırsızlaştırarak, Tanrı’ya
yükler.
SONUÇ
Çağımız herkesin, kendi başına bağımsız kişi (bizatihi varlık) olması çağıdır.
Kişicilikte ise sadece baştaki bir kişinin kişiliği vardır, diğer insanların kişiliği
yoktur. Çağımızda kişilik sahibi olabilmek, kişinin kendi aklını kendisinin
kullanabilmesiyle mümkündür. Aklı, başkasına ipoteklemeyle kişilik
kaybedilmektedir.
Kişicilik, tarım ve geleneksel toplum adı verilen çağımız öncesinde milyonlarca yıl
yürürlükte olan bir sistme idi. Çağımızda kişicilik sona erdirilmiştir. Çağımız,
kişiciliğin sona erdiği ve kurumsallığın egemen olduğu bir çağdır.
Kişiciliğin egemen olduğu devirlerde kişiler ve toplumlar kişilerin malı ve mülkü
idiler. Mesela çocuklar ebeveynlerinin, karılar kocalarının, toplumlar
yöneticilerinin malı ve mülkü idiler. Mülksahibi, mülkünün üzerinde istediği gibi
eylemde bulunabilirdi. Şimdi ise kişiler ve toplumlar kendilerine aittirler. İnsanlar
artık kendilerinin malıdırlar. Günümüz Türkiyesinin insanının ve devlet
görevlilerinin davranış biçimine bakıldığında Türkiye’nin geçmiş çağlardaki
anlayışta bulunduğu görülür.
Kutsal kitaplar, kişilerin tanrılarla ilişkisini, geldikleri devirlerde egemen olan
efendi-köle ilişkisiyle tanımlamışlardır. Tanrı, efendi yapıldığından ona efendi
anlamındaki “Rab” unvanı, kişilere de köle anlamındaki “abd” pozisyonu
verilmiştir. Çağımızda efendilik ve kölelik lağv edildiğinden ve eşitlik sistemi
getirildiğinden dolayı artık tanrıya “rab/efendi”, insana da “abd/köle denmesi ve
tanrı ile insan arasındaki ilişkinin efendi-köle ilişkisi olması sonlandırılmış, yerine,
insanın birey yapılmasıyla birlikte Tanrı-birey ilişkisi getirilmiştir.
“İşine eğilmeyen, kişiye eğilir. Kişiye eğilen, arkasından iplik eğirir.”