TOYOTASA

FABRİKA’NIN ELEKTRİK İHTİYACI

Fabrika için dışarıdan temin edilecek en önemli enerji kaynağı elektrik idi. Oldukça
yüklü bir elektrik enerjisine ihtiyaç vardı. Fabrika içerisine bağımsız bir trafo sistemi
kurulması kaçınılmadı. Çünkü o dönemde Türkiye’de sık sık elektrik kesintileri olu-
yor ve sanayi de bundan çok olumsuz etkileniyordu.

Elektrik sistemini nasıl çözeceğimiz konusunu araştırırken, bu konuda oldukça tec-
rübeli (İzmir’de yaşayan) bir Elektrik Mühendisi (Müzekka Damgacıoğlu) ile irtibat
kuruldu. Müzekka Bey çevresi çok geniş, bilgili bir kişi olarak kendi firması adına
çalışan tecrübeli bir Elektrik Mühendisi idi.

Müzekka Bey bize ilginç ve çok cazip bir öneri getirdi. “Keban barajından gelerek
Marmara bölgesini besleyen ana elektrik hattı (150 kVA) TOYOTASA’nın tam ya-
nından geçiyor. Bu ana hattan bir çıkış alarak fabrika içerisine kuracağımız bir dü-
şürme istasyonu ile 154‘ten 37,5 kVA’ya indirelim ve fabrikanın ihtiyacını buradan
karşılayalım. Böylece 154 kVA’lık ana hattan besleme alacağımız için fabrikada hiç
bir zaman elektrik kesintisi yaşamazsınız” dedi.

Ancak bu proje için Enerji Bakanlığından özel izin almak gerekiyordu. Müzekka Bey
“Ben bu işi hallederim” dedi. Bakanlığa şöyle bir öneri götürecekti; “Sakarya’nın bu
bölgesi sanayalişmeye açık bir bölgedir ve böyle bir düşürme istasyonuna zaten
ihtiyaç olacaktır. TOYOTASA olarak biz tamamen kendi imkanlarımız ve finans-
manımız ile bir düşürme istasyonu kuralım ve buradan öncelikle kendi ihtiyacımızı
karşılayalım, artan kapasiteyi de TEK’e (Türkiye Elektrik Kurumu) tahsis ederek ile-
ride kurulacak diğer sanayi tesilerinin kullanımına verelim.” dedi. Bu öneriyi Enerji
Bakanlığına götürdü ve onay aldı. Hemen projelendirme çalışmasını yapıp, işi ihale
ettik ve fabrika içerisine bugünkü trafo istasyonunu kurduk.

Bu arada küçük bir detay; biz bu trafo sahasını fabrikanın tam ortasına denk ge-
lecek bir yere kurduk. Burda iki amaç vardı. Birincisi; fabrikalara (P-W-T-A) eşit
uzaklıkta olmak, ikincisi de ileride TEK’in başka sanayi tesisleri için enerji istemesi
halinde TOYOTASA’nın orta yerinden hat çekmesini zorlaştırarak tüm kapasiteyi
TOYOTASA için rezerve etmiş olmak. Bu projeyi de başarılı bir şekilde uyguladık.

JAPONYA TOYOTA’YA EĞİTİM İÇİN

“ÜRETİM EKİP ELEMANI (TEAM MEMBER)” GÖNDERİLMESİ

Bir yandan fabrika inşaatları devam ederken, bir yandan da üretim planlama faali-
yetleri iyice hızlanmaya başlamıştı.

Öncelikle eğitime gönderilecek norm kadroların belirlenmesi TOYOTA’nın ilgili
bölümleri ile birlikte belirlendi. Hemen akabinde de Türkiye ile Japonya arasında
personel transfer listeleri (Dispatch-Receive Schedule) oluşturuldu. Gerek eğitime
gidecek tüm personel, gerekse Japonya’dan destek amaçlı gelecek personel liste-
leri 2 yıllık “master plan” şeklinde oluşturuldu. Bu plan kapsamında yaklaşık 300
Türk mühendis ve teknisyenin uzun süreli (1 ila 2 yıl) Japonya TOYOTA’ya eğitime
gönderilmesi, Japonya’dan da Türkiye’ye 200 civarında mühendis ve teknisyenin
destek olarak gelmesi kararlaştırıldı.