21 AUGUSTUS 2019 27
Dat laatste zei ook
Leuvens econoom en
begrotingsspecialist Wim
Moessen al in mei in Knack, en bleek
begin deze week nog uit cijfers van de
Nationale Bank (NBB), die via CD&V-Ka-
merlid Hendrik Bogaert in De Standaard
belandden. De NBB berekende dat de
Zweedse ‘sociaal-economische herstelre-
gering’ minder en minder structureel
bespaarde dan de, in N-VA-oppositie-
taal, ‘door Franstaligen gedomineerde
belastingregering’ van Di Rupo. Mad-
dens, hoewel verre van gewonnen voor
zo’n coalitie, besluit dat een regering
vormen zonder de N-VA ‘voor de
Vlaamse partijen dus niet per definitie
suïcidaal hoeft te zijn’.
En ook de N-VA heeft iets te winnen
bij een federale paars-groene meerder-
heid, denkt hij. ‘De N-VA-vleugel die ten
koste van alles wil meebesturen bestáát,
maar als kleine minderheid. Ze mogen
hun electorale optater dan wel verbloe-
men, ze wéten dat hij reëel was. En er is
het strategische voordeel: vanuit een
Vlaamse regering oppositie voeren
tegen een federale regering ver-
groene regering niet bij voorbaat af te
serveren. De belangrijkste: de ecolo-
gisten zijn een van de drie winnaars van
de verkiezingen, naast Vlaams Belang en
de PVDA. Aangezien die laatste twee
uit gesloten blijven van regeringsdeel-
name is een regering met groenen de
enige kans om nog een winnaar van 26
mei mee te laten besturen.
Maar Paars-Groen heeft geen Vlaamse
meerderheid, werpen tegenstanders op.
De Open VLD, Groen en de SP.A komen
slechts aan 29 van de 89 in Vlaanderen
verkozen Kamerzetels. Geysels wuift het
weg. ‘Dit strookt perfect met de grond-
wet en de tradities in ons land.’
Maddens knikt. ‘Dat argument weegt al
niet meer door sinds de N-VA in 2008 na
het afspringen van het kartel met de
CD&V de regering-Leterme verliet.
Sindsdien hebben we altijd een regering
gehad zonder meerderheid in een van de
taalgroepen.’ Ook grondwetspecialist
Hendrik Vuye (UNamur) erkent dat.
‘Een meerderheid is een meerderheid, zo
werkt een democratie. Of die meerder-
heid legitiem aanvoelt bij de bevolking,
dat is iets anders. Paars-Groen kan aan-
voelen als een coalitie van verliezers.
Groen won, maar het was wel een
pyrrusoverwinning.’
IJzeren logica
De ‘ijzeren logica richting Paars-Groen’
van Bart Maddens veronderstelt dat de
primaire piste – Paars-Geel – helemaal
uitgesloten kan worden. Volgens de
Vlaamsgezinde politoloog moeten de
andere Vlaamse partijen de schuld op de
N-VA kunnen steken omdat er geen
andere regering gevormd kan worden.
‘U zult het zien: de N-VA zal “extre-
mistisch” en “onverantwoordelijk”
genoemd worden omdat ze het confede-
ralisme op tafel legt. De perceptie dat de
PS niet wil praten met de N-VA is dus
voorlopig nog een probleem voor Paars-
Groen.’ Dat zet de N-VA in een zetel,
meent hij. ‘Zij zeggen bereid te zijn te
praten, terwijl de traditionele partijen
absoluut willen vermijden dat het lijkt
alsof de PS een regering met een Vlaamse
➽
minderheid forceert. Een
paars-groene regering zal dat
altijd zijn, zelfs met de CD&V
erbij.’
De PS heeft die voor de CD&V
en de Open VLD onaantrekkelijke
perceptie nu al gecreëerd, zegt
Maddens, doordat Paul Magnette (PS)
meteen na de verkiezingen zei dat er
andere mogelijkheden zijn dan met de
N-VA. ‘De CD&V en de Open VLD zul-
len daartoe bereid zijn, maar ze willen
liever de N-VA de schuld geven dan de
indruk te wekken de PS in de kaart te
spelen. Ook in 2010 ging het zo. Toen de
N-VA de nota van Elio Di Rupo (PS)
afwees, was dat de gedroomde aanlei-
ding om de N-VA eraf te rijden. Zoiets
verwacht ik opnieuw, maar pas tegen
het einde van het jaar.’
Een regering zonder de N-VA hoeft de
Open VLD en de CD&V ook niet per se af
te schrikken, vindt Maddens. ‘Vergeet
niet dat de regeringspartijen van de rege-
ring-Di Rupo de verkiezing in 2014 niet
verloren hebben. De Open VLD en de
CD&V wonnen één zetel bij, de MR zelfs
vier. Ondanks drie zetels verlies voor zijn
de PS ging de regering van premier Di
Rupo er dus drie zetels op vooruit. Dat
kan de regering-Michel, waar de N-VA
wél in zat, niet zeggen.’ De ‘gouvernement
MR/N-VA ’, zoals de PS-oppositie ze stee-
vast noemde, verloor 22 zetels bij de
jongste verkiezingen. Nadat de N-VA er
in december 2018 uit was gestapt, was
ze al haar meerderheid kwijtgeraakt.
Maddens: ‘De regering-Di Rupo was elec-
toraal dus zeker geen mislukking. Het
was ook geen kibbelkabinet, én ze was
sociaal-economisch geen ramp.’
BART MADDENS:
‘Vergeet niet dat de
regeringspartijen van
de regering-Di Rupo
de verkiezing in 2014
niet verloren hebben.’