Knack - 27.08.2019

(Barré) #1

KENNIS


KORT & KRACHTIG

Onze nieren volgen de activiteit in onze darmen.
Dat melden nierspecialist Björn Meijers (UZ Leu­
ven) en zijn collega’s in Proceedings of the Natio-
nal Academy of Sciences. Als darmbacteriën meer
afvalstoffen produceren, verhogen de nieren
hun capaciteit om ongewenste stoffen af te
voeren: afval uit ons lichaam verwijderen via de
urine is een van hun belangrijke functies. Bij
mensen met een zwakke
nierfunctie raakt het bloed
vervuild met afvalstoffen,
wat tot problemen met
onder meer hart en bloed­
vaten kan leiden.
Bepaalde niercellen
kunnen een verhoogde con­
centratie van afvalstoffen in

de darmen detecteren. Dat doen ze via speciale
signaalmoleculen. Als reactie daarop gaan de
nieren meer transporteiwitten produceren. Die
pompen de schadelijke stoffen van het bloed
naar de urine. De nieren en de darmen communi­
ceren dus rechtstreeks.
Andere nieronderzoekers van het UZ Leuven,
onder leiding van Maarten Naesens, schrijven in
EBioMedicine dat ze een
bloedtest ontwikkeld
hebben waarmee je na een
transplantatie sneller dan nu
het geval is kunt detecteren
of een nier wordt afgestoten.
Ze moeten de test nog
uitontwikkelen voor
gebruik in ziekenhuizen.

21 AUGUSTUS 2019 77

Zeeslangen komen
vooral in ondiepe
wateren van tropische
zeeën voor. Maar een
studie in Austral Ecology
toont aan dat ze
250 meter diep kunnen
duiken – veel dieper dan
biologen mogelijk
achtten. Ze zoeken er
in holen in de bodem
naar prooien.

250


meter


Nieren luisteren naar darmen


Luchtvervuiling ver-
oudert de longen.
Ze kan zelfs tot chro­
nische longproblemen
leiden. Voor elke 5
microgram fijn stof per
kubieke meter extra
in de omgevingslucht
worden onze longen
twee jaar ouder.
(Bron: European
Respiratory Journal)
Veel tropische
vogels van nu zijn in
noordelijker regio’s
ontstaan. Geleidelijke
klimaatveranderingen
hebben hun voor­
ouders langzaam
richting de evenaar
‘geduwd’. De fruit­
etende Afrikaanse toe­
rako’s zijn daar een
voorbeeld van. (PNAS)
De kwantumzwaarte-
kracht heeft geen
symmetrie. Hoe kun
je de zwaartekracht
verzoenen met de
kwantummechanica?
Dat is een van de fun­
damentele vragen van
de fysica. Eén ding is
nu zeker: symmetrie is

uitgesloten voor alle
mogelijke combina­
ties. (Physical Review
Letters)
Er zit magnetisme in de
mantel van de aarde.
Wetenschappers ver­
onderstelden dat het
aardmagnetisme uit­
sluitend voortvloeit
uit wat er in de aard­
kern gebeurt. Maar in
de mantel (tussen kern
en oppervlak) zit een
ijzeroxide met magne­
tische eigenschappen.
Dat kan het aardmag­
netisme beïnvloeden.
(Nature)
De kruisvaarders
voerden niet alleen
oorlog. Ze maakten
op hun tochten ook
kinderen, die soms
meevochten met hun
vaders. Dat blijkt uit
genetische analyse
van skeletten gevon­
den in Libanon.
Vandaag zijn alle
kruisvaardersgenen in
die regio verdwenen.
(American Journal of
Human Genetics)

Een nieuwe test
detecteert snel de afstoting
van een nier
na een transplantatie.
Free download pdf