emocjonalnej nie zawsze są jednoznaczne, jednak analizy prowadzone na bazie wyników zadań
testowych i narzędzi kwestionariuszowych do jej pomiaru wskazują, iż można wyodrębnić
stosunkowo niezależne zdolności emocjonalne, pozostające we wzajemnych relacjach, co
stwarza przesłanki do postawienia tezy o „ ogólnym poziomie inteligencji emocjonalnej”^189.
Stanowi to argument przemawiający za zasadnością posługiwania się łącznym wskaźnikiem
IE, w sytuacji diagnozy wielowymiarowymi narzędziami mierzącymi różne jej składowe^190.
Dlatego też, na potrzeby przeprowadzonych przeze mnie badań, wykorzystałem
koncepcję „zdolnościowego” modelu inteligencji emocjonalnej, opracowanego przez
A.Matczak i K.Knopp^191.
W tym kontekście badawczym można zdefiniować, kluczowe zdolności emocjonalne
wchodzące w skład inteligencji emocjonalnej, na bazie których kształtują się określone
kompetencje emocjonalne mogące być ich wiarygodnymi wskaźnikami. Należą do nich:
Zdolność odbierania własnych emocji i doceniania ich roli – bazuje na umiejętności
uświadamienia sobie własnych emocji, ich nazywania - nadawania im określeń. Im
bardziej bogatym słownikiem emocjonalnym jesteśmy w stanie się posługiwać, tym
bardziej precyzyjna jest nasza orientacja we własnych doznaniach. Dzięki temu
posiadamy większą zdolność do różnicowania stanów emocjonalnych.
Zdolność do spostrzegania emocji innych ludzi – adekwatne spostrzeganie emocji
innych ludzi jest podstawą odpowiedniego reagowania na ich zachowanie, stanowi
więc fundament dobrych relacji społecznych. Rozpoznawanie emocji dokonuje się
zarówno na bazie rozpoznawania werbalnych i niewerbalnych komunikatów innych
osób. Omawiana zdolność jest także podstawą do empatii zarówno w wymiarze
emocjonalnym ( współodczuwanie ), jak i poznawczym ( rozpoznawanie stanów
emocjonalnych innych osób i uświadamianie sobie ich znaczenia ).189
Matczak, A., Knopp, K. „Znaczenie inteligencji emocjonalnej w funkcjonowaniu człowieka”, Wydawnictwo
Stowarzyszenia Filomatów, 2013., s. 190 25.
Palmer, B.R., Gignac, G.E., Manosha, R., Stough, C. „An examination of the factor structure of the schutte
self-report emotional intelligence (SSREI) scale via confirmatory factor analysis.”, Personality and Individual
Differences, 39(6), 2005., s. 1030 .; Maul, A. „The factor structure and cross-test convergence of the Mayer–
Salovey–Caruso model of emotional intelligence”, Personality and Individual Differences, v.50, Issue 4, 2011.,
s. 457 191 - 463.
Matczak, A., Knopp, K. „Znaczenie inteligencji emocjonalnej w funkcjonowaniu człowieka”, Wydawnictwo
Stowarzyszenia Filomatów, 2013., s. 20 - 2 4.