Styl kierowania menedżera pracującego w modelu zdefiniowanym przez Taylora
bazował na autorytarnej relacji opartej na formalnym statusie przełożonego z przewagą
czynności kontrolnych.
Model taylorowski (dziś nazywany także „ klasycznym” ), traktował człowieka, jako
element systemu organizacji pracy, bazujący na racjonalnym działaniu opartym o balansowanie
pomiędzy nagrodami i karami. Ten swoisty „homo economicus” pozbawiony został kontekstu
społecznego, relacyjnego, interpersonalnego, a także emocjonalnego.
Warto podkreślić, iż w początkach XX w., pionierskich czasach kształtowania się nauki
o zarządzaniu, także polski ekonomista A.Heydel, przedstawiciel Krakowskiej Szkoły
Ekonomicznej, doceniał wartość kształcenia w zakresie wiedzy o organizacji pracy i
kierowaniu^59.
2.3.2. Style kierowania w ujęciu nurtu stosunków społecznych
Na tle polemiki z „ klasyczną ” koncepcją kierowania wyłonił się nurt „ stosunków
społecznych ”, znany również, jako „behawioralny”, będący kolejnym po szkole
„taylorowskiej” etapem rozwoju nauki o zarządzaniu. Nurt ten powstał, jako rozwinięcie
kierunku klasycznego, w kontekście uwzględnienia zadanień psychospołecznych. W ujęciu
zwolenników podejścia behawioralnego pracownika nie można traktować jedynie, jako
człowieka ekonomicznego, a należy dostrzegać w nim człowieka społecznego („homo
socialis”). Przedstawiciele tego nurtu uważali ponadto, że bodźce ekonomiczne nie są jedynymi
motywatorami i konieczne jest poznanie motywów oraz zachowań decydujących o poziomie i
sposobie realizacji celów przedsiębiorstwa, czy organizacji. Nowego wymiaru nabrały także
nieformalne relacje, oraz nieformalne grupy powstające w pracy, okazało się bowiem, iż
wywierają one wyraźny wpływ na powodzenie realizowanych zadań^60.
Pionierem tego podejścia był E. Mayo, którego eksperymenty wskazywały na znaczenie
relacji interpersonalnych w miejscu pracy w kontekście wydajności i efektywności
59
Wyspiański, B. „Państwo, gospodarka, kultura w poglądach Romana Dmowskiego i Adama Heydla”,
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Katedra Doktryn Politycznych i Prawnych,
niepublikowana praca magisterska, 2023., str. 78 60 - 79.
Rzoska, A.A. „Szkoła behawioralna – od humanizmu do transhumanizmu”, Wydawnictwo Uniwersytetu
Ekonomicznego w Katowicach, 2022., s. 156-157.