Su içide İbrahim’ning başın kisti
Kolı kurup kattı biling dostlarım a” (1)
Burada Hâkim Süleyman Ata, İbrahim’in yolunu
kestiklerini, sinir ve cahillik hâli ile suda boğduklarını, su
içinde İbrahim’in başını kestiklerini, ellerinin kuruyup
katılaştığını söylemektedir.
“Cigerguşım ferzendim dip na’ra tarttı
Hazret pirim köp yıgladı şevki arttı
Candin kiçken köp sufiler kanlar yuttı
Kanlar yutup nalan bolung dostlarıma”
(Sever, 2017, s. 142).
Ahmed Yesevî’nin “ciğerimin köşesi oğlum” diyerek
bağırdığını, bu durumdan derin üzüntü duyarak çok
ağladığını, nice sûfînin de bu durumdan çok etkilendiklerini
bildirir.
Bunun içindir ki Ahmed Yesevî’nin soyu da Peygamber
efendimiz (s.a.v) gibi kızından devam etmiştir. Köprülü,
Ahmed Yesevî’nin ölüm tarihinin tahmini olarak 1166-67
olduğunu söyler (Köprülü, 1976, s. 72). Bunun 63 yaşında
yer altına indiği tarih olduğu kabul edilirse doğduğu yıl
1103 olur (Carmuhammed-ulı, 2001, s. 25). Yer altına
girdikten sonra zamanının büyük bölümünü ibadet ile
geçirmiş, talebeler yetiştirmeye devam etmiştir. Dünya ile
olan bağını koparmamıştır.
“Kul Hoca Ahmed tekbir deyip sohbete başla,
Hâyu heves ben-benliği uzak gönder,
Seherlerde dört dövünüp dinmeden çalış,
O sebeple Hak’tan korkup kabre girdim”
(Yesevî, 2015, Hikmet: 9).