meest toe doet.
Social media spelen ook een vitale rol bij het waardevoller laten lijken van
belevingen. Dat komt door de spilfunctie ervan in het ‘zeldzaamheidsprincipe’.
Daarbij geldt: hoe groter het verschil is tussen het aantal mensen dat ergens
toegang toe heeft en het aantal mensen dat daarvan weet, des te zeldzamer en
waardevoller het is. Per slot van rekening kan iedereen de meeste materiële
spullen wel kopen, maar níét iedereen kan naar het evenement waar jij over
Tweet of dat jij op Instagram zet. Dat verklaart bijvoorbeeld de sociale status van
de belangrijkste TED-conferentie. De video’s zijn meer dan een miljard keer
bekeken, maar er is maar één zo’n conferentie en daar kunnen maar
vijftienhonderd mensen bij zijn.^4
In plaats van je volgers op de hoogte te houden van wat je doet, kun je
natuurlijk ook foto’s posten van je nieuwe spullen. Maar als je dat zou doen, zou
je al snel volgers verliezen. Denk maar terug aan het inzicht van de
gelukonderzoekers: we horen liever mensen praten over dingen die ze hebben
gedaan – zoals een weekeindje kamperen – dan over hun nieuwe bank.
Je zou kunnen aanvoeren dat limited edition-sportschoenen en dito
handtassen even effectief kunnen zijn om het zeldzaamheidsprincipe recht te
doen als een gebeurtenis waaraan slechts een beperkt aantal mensen kan
meedoen. Maar een materieel product is, nadat het eenmaal is gemaakt en zelfs
als het niet meer wordt gemaakt, nog altijd wel ergens verkrijgbaar en
theoretisch gezien dus beschikbaar. En omdat belevingen gebonden zijn aan een
tijdsbestek, bevatten die een ingebouwde eigenschap die ze nog zeldzamer
maakt. Als jij er niet bij was – in Berlijn toen de Muur viel, op Cuba voordat
mensen daar massaal naartoe togen, op Wimbledon toen Krajicek won – was je
er niet bij.
Materiële goederen geven natuurlijk nog altijd status aan. Maar in
vergelijking tot vroeger en dankzij social media, zijn er nu meer mensen op de
hoogte van je belevingen dan van je spullen, en als gevolg van het
zeldzaamheidsprincipe vertegenwoordigen je belevingen meer sociaal kapitaal.
Daardoor zijn belevingen nu beter zichtbaar, tastbaarder en waardevoller.
Daardoor zullen ze eerder iets bijdragen aan sociale status dan spullen doen.
Dat doet ertoe, omdat – we zagen het eerder – status niet alleen belangrijk is
voor grote katten, exotische vogels en krijsende apen. Status is ook belangrijk
voor mensen. Als je een hoge status hebt, zoals filosoof Alain de Botton
constateerde in Status Anxiety, en zoals professor Ahmed Riahi-Belkaoui