Palme AYT Organik Kimya Soru Kitabı (2018-2019)

100

Palme Yayınevi

1. C 2. E 3. C 4. A 5. B

ALKİNLERİN ÖZELLİKLERİ
w Apolar bileşiklerdir.
w Suda çözünmezler, organik
çözücülerde çözünürler.
w Eter, benzen, kloroform gibi
organik çözücülerde çözü-
nürler.
w Karbon sayıları arttıkça
erime ve kaynama noktası
yükselir.
w Aynı koşullarda erime ve
kaynama noktaları, aynı
karbon sayılı alkan ve al-
kenlerden daha yüksektir.
w Molekülleri arasında yoğun
fazda London etkileşimi
vardır.
w Alkinlerde karbon-karbon
üçlü bağındaki hidrojenler
asidik veya oynak hidrojen-
lerdir.
w Alkin molekülünde, birbi-
rine üçlü bağla bağlanmış
karbon atomlarına hidrojen
atomu bağlı ise, bu hidro-
jenler metallerle yer değiş-
tirir. Yani uç alkin bileşikleri
metal katyonları ile yer de-
ğiştirme tepkimesi verir.
Oluşan bileşikler suda az
çözünen bileşiklerdir.
w Üçlü bağ karbon atomla-
rında H yoksa bu tepkime
gerçekleşmez. Yani iç al-
kinler bu tepkimeyi vermez.
w Bu tepkimeyi alkenler ver-
mez. Bu nedenle alkin-
leri alkenlerden ayıran en
önemli tepkime, alkinlerin
metallerle yer değiştirme
tepkimesidir.
w Asetilen ve diğer alkinler,
petrolün yüksek sıcaklık ve
basınç altında parçalanma-
sıyla (kraking yöntemi) elde
edilmektedir.
Endüstride asetilen gazı
kireç taşından (CaCO 3 ) yola
çıkılarak bir dizi tepkime so-
nucunda elde edilir. Kireç
taşının ısıtılması ile elde edi-
len sönmemiş kireç (CaO),
fırınlarda 2000°C sıcaklıkta
kok kömürü ile ısıtılarak
karpit (CaC 2 ) maddesi elde
edilir. Elde edilen karpit
suya atılarak C 2 H 2 (asetilen)
gazı elde edilir.

1. • 1-penten

• 2-pentin


• Pentan

Yukarıda    verilen bileşikler  ile ilgili,

I. Üçü de halojenlerle katılma tepkimesi ve-

rir.

II. Birbirlerinin geometrik izomerleridirler.

III. Açık zincirli hidrokarbon bileşikleridirler.

yargılarından   hangileri   doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

2. CaC 2 + 2H 2 O S X + Ca(OH) 2

tepkimesindeki  X   bileşiği    ile ilgili;

I. Alkinlerin ilk üyesidir.

II. İzomeri yoktur.

III. C atomları sp hibritleşmesi yapmıştır.

yargılarından   hangileri   doğrudur?

A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

3. Asetilen bileşiğinin HCI ile tamamen doyu-

rulması tepkimesinde    oluşan  ürün    ile ilgili;

I. Bromlu suyun rengini giderir.

II. Doymuş hidrokarbondur.

III. Sistematik adı 1,1 – dikloro etandır.

yargılarından   hangileri   doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) II ve III

4. Bir hidrokarbon ile ilgili şu bilgiler veriliyor;

• 0,2 molü yandığında 0,6 mol CO 2 oluşu-
  yor.


• 1 molü, 2 mol HCI ile katılma tepkimesi
  veriyor.


• Amonyaklı AgNO 3 çözeltisi ile beyaz çö-
  kelti oluşturuyor.
  Buna göre, hidrokarbonun formülü aşağı-
  dakilerden hangisidir?

A) CH 3 – C / C – H

B) H – C = C – CH 3

| |

H H

C) H 2 C = C = CH 2

D) CH 3 – C = C – CH 3

| |

H H

E) CH 3 – C / C – CH 3

5. Molekülleri aynı sayıda C içeren alkan, alken

ve alkin oldukları bilinen, X Y ve Z hidrokar-

bonları ile ilgili şu bilgiler veriliyor;

• H 2 O katıldığında keton oluşturan X tir.


• HBr ile katılma tepkimesi verenler X ve Y
  dir.

Buna    göre,   X,   Y   ve  Z   nin     molekül    formülleri  

hangisinde  gösterildiği    gibi    olabilir?

X Y Z

A) C 2 H 2 C 2 H 4 C 2 H 6

B) C 3 H 4 C 3 H 6 C 3 H 8

C) C 3 H 4 C 2 H 4 C 3 H 8

D) C 2 H 2 C 2 H 6 C 2 H 4

E) C 3 H 6 C 3 H 4 C 2 H 6

29. TEST

Alkinlerin Özellikleri - I