26
Palme Yayınevi
1.Ünite /KARBON KİMYASINA GİRİŞ
- B 7. E 8. C 9. D 10. E
Örnek
X ve Y atomlarının H ile oluş-
turdukları moleküllerin elekt-
ron – nokta şemaları aşağıda
verilmiştir.
H
H
H
X H
H
H
Y H
Buna göre;
I. Merkez atomlarında bağ
yapmamış elektron çifti
sayıları aynıdır.
II. Moleküllerdeki bağ açıları
farklıdır.
III. X ve Y atomları sp^3 hibrit-
leşmesi yapmıştır.
yargılarından kaç tanesi
doğrudur?
Çözüm:
Verilen bileşiklerde merkez
atomlar sırasıyla X ve Y'dir.
X'in etrafında bağ yapma-
mış elektron çifti bulunmaz-
ken, Y'nin etrafında bir tane
bulunur.
X, dört bağ yaptığından
4A'da olup düzgün dörtyüz-
lü geometridedir. Bağ açısı
109,5°dir. Y ise üç bağ yap-
tığından ve bir çift ortaklan-
mamış elektron içerdiğinden
5A'da olup üçgen piramit
geometridedir. Bağ açısı
107°dir.
4A grubundaki X'in s orbi-
talindeki elektronlardan biri
uyarılarak p orbitaline geçer.
Bir tane s, üç tane p orbitali-
nin hibritleşmesi ile 4 tane öz-
deş yarı dolu sp^3 hibrit orbitali
oluşur. Y atomuda X atomuna
benzer biçimde sp^3 hibritleş-
mesi yapar.
2
6.
N :
H:
1s 2s 2p
X X
Yukarıda orbital şemaları verilen azot ve
hidrojen element atomları arasında oluşan
dört atomlu molekül ile ilgili;
I. VSEPR gösterimi AXE 3 şeklindedir.
II. Merkez atom sp hibritleşmesi yapmıştır.
III. Bağa katılan toplam elektron sayısı 8'dir.
IV. Top çubuk modeli
şeklindedir.
V. Bağları gösteren komşu doğrular arasın-
da 107° lik açı bulunur.
yargılarından kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
- (^) H
H H
109,5° H
Yukarıdaki şekilde C ve H atomlarına ait orbi-
tallerin örtüşmesiyle CH 4 molekülünün oluşu-
mu sembolize edilmiştir.
Bu örtüşmelerle ilgili;
I. Karbonun sp^3 hibrit orbitali ile hidrojenin
s orbitali örtüşmüştür.
II. Merkez atom karbondur.
III. Doğrultu sayısı 4'tür.
yargılarından hangileri doğrudur?
( 1 H, 6 C)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
8. Aşağıda bazı moleküller ve bu moleküllerdeki
karbon atomunun yaptığı hibritleşme türü ve-
rilmiştir.
Molekül Hibritleşme
I. CH 2 Br 2 sp^3
II. C 2 H 2 sp
III. CH 3 OH sp^2
Buna göre, hangi hibritleşme türleri karşı-
sındaki molekül için doğru verilmiştir?
( 1 H, 6 C, 8 O, 35 Br)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
9. I. AX 4
II. AX 3 E
III. AX 2 E 2
Yukarıda VSEPR gösterimi verilen yapı-
lardaki merkez atomların grup numaraları
arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisin-
de doğru verilmiştir?
A) I > II > III B) II > III > I C) II > I > III
D) III > II > I E) III > I > II
10. I. C 2 H 2
II. C 3 H 4
III. HCN
Yukarıda verilen moleküllerin hangilerinde
sp hibritleşmesi yapmış C atomu bulunur?
( 1 H, 6 C, 7 N)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III