Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
34.
Patlayıcı
üretimi
İnşaatlarda
bağlayıcı
olarak
Sönmüş
kireç
III
IV II
I
PVC
üretimi
Su
arıtımı
Yukarıdaki kavram haritasında yer alan
kutucuklarda sönmüş kirecin kullanım
alanları ile ilgili bilgiler verilmiştir.
Buna göre, bu bilgilerden hangileri
doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) II ve IV E) I ve IV
35.
Bazlar Kullanım alanı
I. Sud
kostik
Deterjan yapımın-
da ve tıkanmış
lavaboların açılma-
sında
II. Potas
kostik
Bitkisel yağlardan
biyodizel üretimin-
de ve arap sabunu
üretiminde
III. Sönmüş
kireç
Kireç ve çimento
yapımında
Yukarıdaki bazlardan hangilerinin
karşılarında verilen kullanım alanları
doğru verilmiştir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
36. 2X + H 2 SO 4 " (NH 4 ) 2 SO 4
Yukarıdaki tepkimede yer alan
X maddesi ile ilgili;
I. Zeplin türü balonların uçurulmasın-
da kullanılır.
II. Suda çözündüğünde NH 4 + ve OH–
iyonlarını oluşturur.
III. O 2 ile tepkimeye girerek HNO 3 üre-
timinde kullanılır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
BAZI BAZLARIN ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM ALANLARI
Kalsiyum Hidroksit (Ca(OH) 2 )
� Kireç, suya karşı aşırı ilgi duyar. Çıplak el ile temas edildiğinde deri hücrelerindeki
suyu çekeceğinden deride yanma (tahriş olma) etkisi yaşanır.
� Kireçler CaO halinde kullanılmaz. Bu nedenle su ile tepkime yoluyla söndürülmeleri
gerekir. Sönmemiş kirecin üzerine az miktarda su dökülmesiyle kireç parçası kabarır,
yavaş yavaş çatlayarak dağılır. Aynı zamanda ısı açığa çıkar.
CaO(k) + H 2 O(s) $ Ca(OH) 2 (k) + ısı
Sönmemiş kireç Sönmüş kireç
tepkimesine kirecin söndürülmesi denir. Ca(OH) 2 kuvvetli bir bazdır. Halk arasında sönmüş
kireç olarak bilinir.
Ca(OH) 2 , başlıca;
� Havadaki H 2 S gibi asidik gazların uzaklaştırılmasında
� Kireç ve çimento yapımında
� İnşaatlarda bağlayıcı malzeme olarak
� Dezenfektan etkisi olduğundan mikrop öldürücü olarak
� Deri sanayisinde, su arıtmada, kağıt üretiminde, şeker üretiminde, metalürjide
� Tarımda toprağın pH düzenlenmesinde ve kilin parçalanmasında
kullanılır.
Sodyum Hidroksit (NaOH):
� Sud kostik ya da kostik soda olarak bilinir. Beyaz renkte nem çekici bir maddedir.
Suda kolaylıkla çözünür ve yumuşak, kaygan ve sabun hissi veren bir çözelti oluştu-
rur. Kuvvetli bir bazdır.
� Cilde ve özellikle gözlere olumsuz etkisi vardır.
NaOH, başlıca;
� Pamuk ipliğinin merserize yapılmasında, gıda sanayisinde alkolsüz içecek üretilme-
sinde
� Yağlarla etkileşerek sabun yapımında, deterjan yapımında
� Boya, kağıt, tekstil endüstrisinde, dondurmanın kıvamlı hale getirilmesinde
� Tıkanmış lavaboların açılmasında
� Petrol aramada, asidik gazları absorblama (emme) özelliğinden dolayı laboratuvarda
CO 2 , SO 2 gibi gazların yakalanmasında
� Endüstri ölçeğinde büyük kap ve mekanların temizlenmesinde
� Metal işlemesinde (alüminyum)
kullanılır.
Potasyum Hidroksit (KOH)
� Potas kostik olarak bilinir. Kuvvetli bir bazdır. Suda çok çözünür ve çözünürken bol
ısı açığa çıkar. Çözeltileri ciltte kayganlık hissi uyandırır. Nem çekici bir maddedir.
KOH, başlıca;
� Tarımda asidik toprakların pH derecesinin ayarlanmasında
� Tarım ilaçlarının yapımında, pillerde elektrolit olarak ve gübre yapımında,
� Veteriner hekimliğinde kullanılan ilaçların yapımında, bitkisel yağlardan biyodizel üre-
timinde
� Geri dönüşümlü kağıtların yapımında, alkali pillerin yapımında
� Laboratuvarda CO 2 tutucu olarak, endüstride arap sabunu üretiminde
kullanılır.
Amonyak (NH 3 )
Keskin kokulu renksiz bir gazdır. Bu nedenle solunduğunda burnu, genzi ve akciğerleri
tahriş edici bir gazdır. Gözleri yaşartır. Sulu çözeltisinde kısmen iyonlaşır. İyonlaşma sınırlı
olduğu için amonyak çözeltisi zayıf bir bazdır.
NH 3 (g) + H 2 O(s) NH 4 +(suda) + OH-(suda)
NH 3 , başlıca;
� Boya ve ilaç endüstrisinde
� Gübre üretiminde
3.Bölüm HAYATIMIZDA ASİTLER VE BAZLAR