Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
46.
Kristal
yapılıdırlar.
Tuzlar
III II
I
Oda
koşulların-
daki sulu
çözeltisinde
pH < 7
ise asidik
tuzdur.
Anyon
ve
katyon-
lardan
oluşurlar.
Yukarıdaki kavram haritasında yer alan
kutucuklarda tuzlar ile ilgili bilgiler veril-
miştir.
Buna göre, kutucuklarda yer alan bil-
gilerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III
C) I ve II D) I ve III
E) I, II ve III
- Aşağıdaki madde çiftlerinin hangisi-
nin etkileşmesi ile bir tuz oluşmaz?
A) Mg + HCl "
B) CaO + HCl "
C) NH 3 + HCl "
D) SO 3 + HCl "
E) NaOH + HCl " - Tuzlar ile ilgili aşağıdaki yargılardan
hangisi yanlıştır?
A) Nötr, asit veya baz özelliği gösterir-
ler.
B) İyonik bağlı bileşiklerdir.
C) Bazların amfoter metaller ile tepki-
mesi sonucu elde edilemezler.
D) Asit ve bazların tepkimesi sonucu
elde edilebilirler.
E) Metal ve asitlerin tepkimesi sonucu
elde edilebilirler.
TUZLAR
Tuzlar, katyon ve anyonların elektrostatik çekimle bir arada bulunduğu iyonik bileşikler-
dir. Tuzların katyonu H+, anyonu ise O2–, O–, O–1/2 ya da OH– olamaz.
Tuzların Genel Özellikleri
◆ Kristal yapılı ve saf maddelerdir.
◆ İyonik yapılı katı maddelerdir.
◆ Erime ve kaynama noktaları yüksektir.
◆ Katı halde elektrik akımını iletmezler.
◆ Oda koşullarında katı haldedirler.
◆ Turnusol kağıdına etki etmeyebilirler.
◆ Suda iyonlarına ayrılarak çözünürler.
NaCl $
suda
Na+ + Cl–
KNO 3 $sudaK+ + NO 3 –
◆ Sıvı halde ve sulu çözeltilerinde iyon içerdikleri için
elektrik akımını iletirler.
◆ Tuz çözeltileri asidik, bazik veya nötral olabilir.
◆ Kuvvetli asit ve kuvvetli bazların nötrleşme tepkime-
siyle oluşan tuzların sulu çözeltisi nötrdür. Yani pH değeri 7’dir.
◆ Nötr tuzların sulu çözeltilerinde H+ iyonu sayısı, OH– iyonu sayısına eşittir.
Kuvvetli asit + Kuvvetli baz $ Nötr tuz + Su
HNO 3 + KOH $ KNO 3 + H 2 O
◆ Kuvvetli bazlar ile zayıf asitlerin oluşturduğu tuzların sulu çözeltileri baziktir. Bazik tuzla-
rın sulu çözeltilerinde; OH– iyonlarının sayısı, H+ iyonlarının sayısından fazladır.
Kuvvetli baz + Zayıf asit $ Bazik tuz + Su
KOH + HF $ KF + H 2 O
◆ Kuvvetli asitler ile zayıf bazların oluşturduğu tuzların sulu çözeltileri asidiktir. Asidik tuz-
ların sulu çözeltilerinde; H+ iyonlarının sayısı, OH– iyonlarının sayısından fazladır.
Kuvvetli asit + Zayıf baz $ Asidik tuz + Su
HCl + AgOH $ AgCl + H 2 O
Tuzların Oluşum Tepkimeleri
- Tuzların en temel oluşum tepkimeleri nötralleşme tepkimeleridir.
Asit + Baz $ Tuz + H 2 O
2HBr + Ca(OH) 2 $ CaBr 2 + 2H 2 O
CH 3 COOH + NaOH $ CH 3 COONa+H 2 O - Amonyak (NH 3 ) bazının bir asit ile tepkimesinden yalnız bir tuz oluşur.
NH 3 + Asit $ Tuz
NH 3 + HCl $ NH 4 Cl - Asidik oksitlerin bazlarla, bazik oksitlerin ise asitlerle tepkimelerinde de ana ürün bir
tuzdur.
Asidik oksit + Baz $ Tuz + H 2 O
SO 3 + 2KOH $ K 2 SO 4 + H 2 O
N 2 O 5 + 2NaOH $ 2NaNO 3 + H 2 O
Bazik oksit + Asit $ Tuz + H 2 O
CaO + 2HCl $ CaCl 2 + H 2 O
Na 2 O + 2HNO 3 $ 2NaNO 3 + H 2 O - Asitlerin metallerle ve bazların amfoter metallerle tepkimeleri sonucu tuz oluşur.
Mg + 2HCl $ MgCl 2 + H 2
Al + 3KOH $ K 3 AlO 3 + 3/2H 2 - Metallerin ametallerle tepkimeleri sonucu tuz elde edilebilir.
Sr + Cl 2 $ SrCl 2 - İki tuzun anyon ve katyonlarının yer değiştirmesiyle yeni tuzlar oluşabilir.
AgNO 3 + KCl $ AgCl + KNO 3
Pb(NO 3 ) 2 + 2NaCl $ PbCl 2 + 2NaNO 3
Pamukkale'deki travertenler kalsiyum
karbonat (CaCO 3 ) tuzu içerir.
11.Ünite ASİTLER, BAZLAR VE TUZLAR