Palme Yayınları - TYT Kimya Konu Anlatımlı 2018-2019

Çözümlü Sorular

Palme Yayınevi

10. Aşağıdaki kristal katılardan hangisi-
    nin karşısında yazılan türü yanlış ve-
    rilmiştir?

Kristal Katı Kristal    türü

A) C(grafit) Kovalent

B) P 4 Kovalent

C) Na Metalik

D) C 6 H 12 O 6 Moleküler

E) MgO İyonik

11. Kapalı kapta bulunan bir miktar buz
    kalıbı ile ilgili;
    I. Sürekli kovalent bağlardan oluşan
    
    bir ağ örgüsü içerir.
    II. Tanecikleri arasında oluşan en etkin
    
    etkileşim London kuvvetleri olur.
    III. Buz eridiğinde düzgün olmayan fa-
    kat katı hale göre daha yoğun olan
    
    bir istiflenme gözlenir.
    yargılarından hangileri yanlıştır?
    A) Yalnız I B) Yalnız II
    C) I ve II D) I ve III
    E) II ve III


12. 
    

    Örgü birimleri Kristal
    
    türü
    I. Serbest elekt-
    ron bulutu
    
    içinde kat-
    yonlar

    
    

a.  İyonik  

katılar

II. Zıt yüklü   iyon-

lar arasında    

elektrostatik   

çekim

b.  Kova-

lent    katılar

III. Kovalent   

bağlı   

atomlar

c.  Metalik 

katılar

Yukarıdaki  tabloda örgü     birimleri  ve-

rilen    katıların  ait  oldukları  tür  ile     eş-

leştirilmesi    aşağıdakilerden hangisin-

de  doğru   verilmiştir?

A)  I-c,    II-a,   III-b

B)  I-a,    II-b,   III-c

C)  I-c,    II-b,   III-a

D)  I-b,    II-c,   III-a

E)  I-b,    II-a,   III-c

2. Kovalent kristaller
   ◆ Atomların kovalent bağlarla üç boyutlu ağ yapısında bir araya gelmesiyle oluşan katılar-
   dır. Ağ yapılı katılar yapmış oldukları kovalent bağlar sayesinde yüksek erime ve kayna-
   ma noktalarına sahiptir. Aynı zamanda sert ve dayanıklıdırlar.
   ◆ Elmas, grafit, kuartz (SiO 2 ), silisyum karbür (SiC) maddeleri kovalent kristallere örnek
   
   verilebilir.

                Elmas   kovalent    ağ  örgülü  bir katıdır.                                                        SiO 2   kovalent    kristallere örnektir.

                    Elması  sert    yapan   karbon  atomları

arasındaki  tekli   bağların    (kovalent   bağlar)

sağlamlığıdır.

3. Moleküler kristaller
   ◆ Molekül içi bağları kovalent olan maddelerin katı halleri moleküler kristal olarak adlandırılır.
   ◆ Van der Waals kuvvetleri ya da hidrojen bağları tarafından bir arada tutulan atom ya da
   moleküllerce oluşturulurlar. Yani kovalent kristallerdeki gibi sürekli kovalent bağlardan
   
   oluşan bir ağ örgüsü yoktur.
   ◆ Moleküler kristallerdeki çekim kuvvetleri iyonik kristaller ve kovalent kristallere göre ol-
   dukça zayıftır. Erime noktaları genellikle düşüktür.
   ◆ CO 2 (kuru buz), I 2 , O 2 gibi apolar moleküllerden oluşan kristallerde London kuvvetleri, SO 2
   ve H 2 S gibi polar molekül içeren kristallerde dipol–dipol etkileşimleri H 2 O, NH 3 , HF gibi
   
   moleküllerden oluşan katı kristallerinde ise hidrojen bağları etkindir.
   ◆ Bu katılar kolaylıkla hal değiştirebilir ve elektrik akımını iletmez.


4. Metalik kristaller
   ◆ Metalik kristaller en basit kristal yapısına sahip en düzenli ve en kararlı katılardır.
   ◆ Metaldeki değerlik elektronları, metal atomları tarafından kuvvetle tutulmadıkları için her
   
   yöne doğru akabilen bulut oluşturur. Bu nedenle metal kristalleri bir elektron bulutu içe-
   risine yerleşmiş artı yüklü iyonlardan oluşmuştur.
   ◆ Metal katyonlarının elektron denizi içerisinde düzenli bir şekilde yerleşmesiyle oluşan
   
   katılardır.
   ◆ Temel özellikleri; kendilerine özgü parlaklıklarının olması, kolay tel ve levha haline getiri-
   lebilmeleri, ısı ve elektriği iyi iletmeleridir.
   ◆ Metalik bağın oluşumunda yer alan değerlik elektron sayısı arttıkça metalin erime nokta-
   sı da artar.
   ◆ Metalik kristallerdeki bağlanma diğer kristallerdekinden farklı olup, bir metaldeki bağ
   elektronları tüm kristal boyunca dağılmıştır.
   Kristal katıların çeşitleri ve özellikleri
   Kristal Tipi Birim hücreleri
   
   bir arada tutan
   
   kuvvetler

Genel   Özellikler Örnekler

İyonik  

Kristaller

Elektrostatik   çekim Sert  ve  kırılgandırlar. Yüksek  erime   

ve  kaynama noktasına   sahiptir.   

Suda    çözünürler, ısı ve  elektriği   

iletirler.

CsCl,   ZnS,    NaCl,   LiF,    

MgO,    KNO 3 , CaCO 3 ,    

CaF 2 , K 2 S

Moleküler   

Kristaller

Hidrojen    bağları,    

Van der Waals   çe-

kimleri,    dipol-dipol 

etkileşimleri

Yumuşaktırlar.  Erime   noktaları   

iyonik  katılardan  daha    düşüktür.

CO 2 ,  O 2 ,   Ar, H 2 O,  

C 6 H 12 O 6 ,  HF, NH 3 ,  

CH 3 OH,    HCl,    H 2 S,  

TiCl 4 ,    S 8 ,P 4

Kovalent    

Kristaller

Kovalent    bağ Serttirler. Yüksek  erime   noktasına   

sahiptirler.    Su  içinde  çözünmezler.

C(elmas),   C(grafit),  

SiO 2 (kuartz)

Metalik 

Kristaller

Metalik bağ Isı ve  elektriği   iyi iletirler.  Sert    ve  

dayanıklıdırlar.

Cu, Ca, Al, Pb, Zn, 

Fe, Na...   gibi    tüm 

metaller.

2.Bölüm KATILAR