Örnek Sorular
Palme Yayınevi24.Ünite / BİTKİLERDE MADDE TAŞINMASI
- Gelişmiş yapılı bitkilerdeki su taşınımı ile il-
gili,
I. Kök basıncı topraktan alınan suyu yap-
raklara doğru iter.
II. Floem borularının çapının dar olması su
taşınımını kolaylaştırır.
III. Suyun adhezyon ve kohezyon özellikleri
suyun taşınımına yardımcı olur.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III - Bitkilerde ksilem ve floem ile ilgili,
I. Farklı maddeleri taşıyabilirler.
II. Taşınımın yönlerinde farklılık görülebilir.
III. Her ikisinde de maddelerin taşınmasında
ATP enerjisinden yararlanılır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2013 – LYS)
- Bir çiftçinin domates yetiştirdiği tarlasına
aşırı miktarda gübre dökmesi,
I. toprağın osmotik basıncının artması,
II. domates bitkilerinin köklerinden su kay-
betmesi,
III. domates bitkilerinin topraktaki suyu aktif
taşıma ile köklerine alması
durumlarından hangilerine neden olabilir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
10 C 11 D 12 D� Gutasyon olayı ile bitkiden su ile beraber bir miktar mineral atımı da gerçekleşir.Kurak bölge bitkilerinin kök ozmotik basıncı sulak bölge bitkilerine
göre daha yüksektir.Aşırı gübreleme gibi toprağın ozmotik basıncını artıran olaylar, bitkile-
rin köklerinden su kaybederek ölmelerine neden olur.- Kılcallık:
� Kılcallık, ksilemin çeperlerinin su moleküllerini çekmesiyle ortaya çıkar. Ksile-
min çeperlerinde oluşan bu çekim kuvveti, suyun adhezyon özelliğinden kay-
naklanır.
Adhezyon farklı türden iki molekül arasındaki çekim kuvvetidir. Bu kuv-
vetin etkisiyle su molekülleri ksilemin çeperlerine tutunur.� Aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi su adhezyon özelliği nedeniyle ince borularda
daha yükseğe çıkar. Cam borulara benzetilen bitkinin ksilemide gözle görüle-
meyecek kadar ince kılcal borulardan oluşmuştur. Ksilemin çapı daraldıkça su
daha yükseğe çekilir.Diğer faktörlere göre kılcallık, suyun yükselmesinde daha az etkilidir.- Terleme - Çekim Teorisi ve Kohezyon:
� Su moleküllerinin hidrojen bağları ile birbirine tutunmasına kohezyon denir.
Suyun yapraklar tarafından emilerek yukarı doğru çekilmesi kohezyon yardı-
mıyla gerçekleşir.
� Bitkilerde suyun buhar halinde atmosfere verilmesine terleme denir.
� Bitkilerde terleme-çekim ve kohezyonla su moleküllerinin taşınması aşağıdaki
gibi gerçekleşir: