Örnek Sorular
Palme Yayınevi
13.Ünite / DOLAŞIM SİSTEMİ
- Kalbin kulakçıklarının kasılı olduğu bir
anda,
I. kanın karıncıklara dolması,
II. triküspit ve biküspit kapakçıkların açık
olması,
III. karıncıkların gevşeme konumuna geç-
mesi
durumlarından hangileri gözlemlenebilir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- İnsan kalbinin yapısını ve çalışmasını öğ-
renmiş olan bir öğrenci, aşağıdakilerden
hangisinin yanlış olduğunu ifade edecektir?
A) Dinlenmekte olan bir insanın kalp kası hüc-
releri, kasıldığı süreden daha fazla bir süre
gevşemiş durumda bulunur.
B) Kalple bağlantılı atardamarların, kalple bir-
leştikleri yerde tek yönlü açılıp kapanan
kapakçıklar vardır.
C) Biküsbit ve triküsbit kapakçıklar, sinirsel
uyarılarla açılıp kapanmaktadır.
D) Kulakçıklara dolan kan, karıncıklar kası-
lı durumda değilse karıncıkların içerisine
akacaktır.
E) Kalp kası, kendisinin ürettiği impulslar saye-
sinde ritmik çalışmasına karşın sinirsel uya-
rılarla çalışma hızı değiştirilebilmektedir.
(2017 — LYS) - Kalbin karıncıklarının kasılı olduğu bir za-
man diliminde aşağıdaki olaylardan hangisi
gerçekleşmez?
A) Yarımay kapakçıklarının açılması
B) Kulakçıkların hacminin artması
C) Sol karıncıktaki kanın aort damarına geç-
mesi
D) Karıncıklardaki basıncın azalması
E) Atrioventrikular kapakçıkların kapanması
4 D 5 B 6 C
� Kalbin çalışması, kasılma ve gevşemeler ile sağlanır. Kasılma aşaması sistol, gev-
şeme aşaması diastol olarak adlandırılır. Kulakçıklarla karıncıkların kasılmaları bir-
birine zıt (antagonist) olarak gerçekleşir.
� Yani kulakçıklar kasılırken karıncıklar gevşer, karıncıklar kasılırken de kulakçıklar
gevşer. Kalbin kanı bir defa pompalayıp tekrar kanla dolmasına kalp (kardiak)
döngüsü denir. Bu döngü bir kalp atışının başlangıcından, bir sonraki kalp atı-
şının başlangıcına kadar geçen tüm olayları kapsar. Kalp döngüsünün evreleri
aşağıda verilmiştir.
0.1 sn.
0.4 sn.0.3 sn.
1
2
3 Karıncık sistolü ve kulakçık diastolu.
Kulakçık ve karıncık diastolu.
Kulakçık sistolü ve karıncık diastolu.
Kalp döngüsü
- Kulakçık ve karıncıkların diastolü : Gevşeme aşamasında, geniş toplarda-
marlar ile gelen kan önce kulakçıklara, daha sonra AV kapakçıklarından geçerek
karıncıklara dolar. Bu evrede yarımay kapakçıkları kapalıdır. - Kulakçık sistolü ve karıncık diastolü : Kulakçıkların kısa süreli kasılması, ku-
lakçıklarda kalan kanın tamamen karıncıklara dolmasını sağlar. - Karıncık sistolü ve kulakçık diastolü : Karıncıkların kasılması sonucu yarımay
kapakçıkları açılır ve karıncıklarda bulunan kan atardamarlara geçer. Bu evrede
A.V kapakçıklar kapanır. Böylece karıncıklardaki kanın kulakçıklara dönmesi
engellenir.
Eğer kan, yapısı bozuk kapakçıktan geriye doğru fışkırırsa, kalp üfürü-
mü adı verilen anormal bir ses oluşturur. Bazı insanlar kalp üfürümü ile doğarlar;
bazı insanlarda ise kapakçıklar bir enfeksiyon sonucu bozulabilir.
Kalbin ritmik kasılma ve gevşemesinin atardamarlarda hissedilmesine
nabız denir. Dinlenme halindeki bir bireyin nabzı 75 civarındadır.
e. Kalp Atış Hızını Etkileyen Faktörler
� SA düğümünün yapısı nedeniyle kalp ritmik olarak çalışır. Bazı etkiler bu ritmi
hızlandırırken, bazı etkiler ise bu ritmi yavaşlatır. Bu faktörlerden bazıları aşa-
ğıda verilmiştir.
- Sinirler : Omurilik soğanından çıkan otonom sinir sistemine ait sempatik
ve parasempatik sinirler kalp atış hızını etkiler. Sempatik sinirler kalp atışını
hızlandırırken, parasempatik bir sinir olan vagus siniri kalp atış hızını azaltır.