Örnek Sorular
Palme Yayınevi
13.Ünite / DOLAŞIM SİSTEMİ
- Aşağıdakilerden hangisi kalbin atış hızını
azaltır?
A) Adrenalin salgısının artması
B) Parasempatik sinirlerin kalbi uyarması
C) Vücuda bol miktarda kafein alınması
D) Kandaki CO 2 miktarının artması
E) Vücut sıcaklığının yükselmesi - Aşağıda insan kalbine ait olan dört farklı oda-
cık numaralandırılarak verilmiştir.
3
4
1
2
Numaralandırılmış kısımlar ile ilgili,
I. atardamarlar ile bağlantılı olanlar → 2 ve 4,
II. toplardamarlar ile bağlantılı olanlar → 1
ve 3,
III. oksijence zengin kan taşıyanlar → 3 ve 4,
eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- Aşağıdaki atardamarlardan hangisindeki
karbon dioksit derişimi diğerlerinden daha
yüksektir?
A) Böbrek atardamarı
B) Şah damarı
C) Aort
D) Akciğer atardamarı
E) Koroner damar
7 E 8 C 9 D^
- Hormonlar : Adrenalin ve tiroksin gibi hormonlar kalp atışını hızlandırırken,
asetilkolin hormonu ise kalp atışını yavaşlatır. - Karbondioksit : Kandaki CO 2 miktarının artması durumunda kanın pH'ı düşer,
asitliği ise artar. Bu değişim omurilik soğanı tarafından algılanır ve kalp atışı
hızlanır. - Sıcaklık : Vücut sıcaklığının artması sinoatrial düğümü uyarır ve kalp atışı hızlanır.
Bu durum ateşli hastalıklarda kalp atışının hızlanmasına neden olur. - Kimyasal maddeler : Nikotin ve kafein gibi kimyasal maddeler kalbin çalışmasını
hızlandırır.
- KAN DAMARLARI
� Vücudumuzda kan taşınımı sağlayan damarlar atardamar, toplardamar ve kılcal
damar olmak üzere üçe ayrılır.
� Atar ve toplardamarların duvarları dıştan içe doğru; bağ doku, düz kas ve epi-
tel dokudan (endotel) oluşmuştur. Kılcal damalarlar ise sadece tek sıralı epitel
dokudan (endotel) oluşmuştur.
Arteriyol
Arter
Venül
Atardamar Toplardamar
Kılcal damar
Endotel Endotel
Bazal zar Kapakçık
Düz kas Düz kas
Bağ dokusu Bağ dokusu
Vena
Kılcal damar
AtardamarToplardamar
Kan damarlarnın yapısı
a. Atardamarlar
� Kanı kalpten alarak kılcal damarlara taşıyan damarlardır. Duvarları yapısal ola-
rak toplardamara benzer ama daha kalındır. Ayrıca daha fazla miktarda elastik
lif içerirler. Kan basıncının ve kanın akış hızının en yüksek olduğu damarlardır.
Akciğer atardamarı hariç atardamarların tümü oksijence zengin kan taşır.
� Kalbin kasılıp gevşemesi sırasında kanın atardamar çeperine yaptığı basınca
tansiyon adı verilir. Karıncıkların kasılması sırasında oluşan basınca büyük tan-
siyon, karıncıkların gevşemesi sırasında oluşan basınca ise küçük tansiyon
denir.
� Sağlıklı bir insanda dinlenme halinde büyük tansiyon 120 mmHg, küçük tansi-
yon 70mmHg dır. Tansiyon sfigmomanometre adı verilen alet ve stetoskop ile
ölçülür.