Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı B 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

13.Ünite / DOLAŞIM SİSTEMİ

22. İnsanda kılcal damarlarda, atardamar ucun-
    dan toplardamar ucuna doğru gidildikçe,
    I. doku sıvısına madde geçiş hızında azal-
    ma,
    II. kan basıncında düşme,
    III. damar içi ozmotik basınçta düşme
    durumlarından hangileri meydana gelir?
    A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
    D) I ve II E) II ve III
    (2014 – LYS)


23. Miktar

X Y

Kılcal

damar

Kan basıncı

Kanın protein

ozmotik basıncı

Beyin   kılcallarına    ait  yukarıdaki şema    ile  ilgili,

I. X kısmında kanda bulunan glikoz ve ok-

sijen gibi moleküller kandan doku sıvısı-

na geçer.

II. Kılcal damarlarda kan basıncı sabit kalır-

ken, kanın protein ozmotik basıncı azalır.

III. Y kısmında beyin hücrelerinde oluşan

atık maddeler doku sıvısı aracılığı ile kıl-

cal damara geçer.

yargılarından   hangileri   doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

24. İnsan vücudunda ödem oluşmasında,
    I. kılcal damarlardaki kan basıncının artma-
    sı,
    II. kan proteinlerinin azalması,
    III. dokular arası sıvının ozmotik basıncının
    azalması
    durumlarından hangileri etkili olur?
    A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
    D) I ve II E) II ve III
    (2010 – LYS)

19 A 20 D 21 C

b. Emilim

� Kılcalların toplardamar ucunda kanın osmotik basıncı > kan basıncı (fark 10
mmHg) olduğundan doku hücrelerindeki su ve çözünmüş maddeler önce doku
sıvısına, sonrada kılcal damara geçer.
Süzülme miktarı emilim miktarından daha fazladır. Bu yüzden doku sı-
vısı miktarı artar. Bu fazlalık lenf damarları tarafından alınarak kan dolaşımına
taşınır. Böylece doku sıvısının miktarının artması engellenir.
Miktar (mm Hg)
40

25

15

Süzülme Emilim

Kılcal

damar

Kan basıncı

Kanın ozmotik basıncı

� Ödem: Hücreler arasındaki doku sıvısı miktarının normalin üzerine çıkmasına
ödem denir. Ödemin nedenleri aşağıda verilmiştir:

• Kan basıncının normalin üzerine çıkması.


• Kanın osmotik basıncının normalin altına düşmesi.


• Lenf damarlarının tıkanması.


• Doku sıvısının osmotik basıncının artması.

3. KAN DOLAŞIMI

� Kanın vücuttaki dolaşımı büyük ve küçük kan dolaşımı olarak ikiye ayrılır. Aşa-
ğıda bu iki dolaşımın özellikleri karşılaştırılmıştır.

Büyük   Kan Dolaşımı Küçük  Kan Dolaşımı

• Sol karıncıkta başlayıp sağ
  kulakçıkta biter.


• Oksijence zengin kanı aort atar-
  damarı ile vücuda gönderir.


• Doku kılcallarında oksijence fakir-
  leşen kanı üst ve alt ana toplarda-
  marlarla kalbin sağ kulakçığına
  getirir.
  
  
  • Sağ karıncıkta başlayıp sol kulak-
    çıkta biter.
  
  
  • Oksijence fakir kanı akciğer atar-
    damarı ile akciğerlere gönderir.
  
  
  • Alveol kılcallarında oksijence zen-
    ginleşen kanı akciğer toplarda-
    marıyla sol kulakçığa getirir.