Örnek Sorular
Palme Yayınevi3.Ünite / EKOLOJİ
- Aşağıdaki grafiklerde; K, L ve M ortamlarının
her birinde birbiriyle yakın ekolojik ilişkisi olan
birer çift canlı türünün, bulundukları ortamdaki
birey sayılarının zamana bağlı değişimi göste-
rilmektedir.
Birey sayısı Birey sayısı Birey sayısı
K ortamıZaman Zaman Zaman
L ortamı M ortamı1.tür
2.tür3.tür4.tür5.tür6.türBu grafiklere göre; K, L ve M ortamlarının
hangilerinde yaşayan canlı türleri arasında
rekabet ortaya çıkmıştır?
A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L
D) K ve M E) L ve M
(2014 – LYS)
- X ve Y mikroorganizma türleri, içeriği aynı olan
besi ortamına ayrı ayrı konmuş ve birey sayıları - ve 2. grafikteki gibi değişmiştir. X ve Y türle-
ri, içeriği öncekilerin aynı olan bir besi ortamına
birlikte konduklarında ise birey sayılarında 3.
grafikteki gibi değişme olmuştur.
Birey
sayısı
50
3050
3050
30Birey
sayısıBirey
sayısıZamanX türü Y türü X türüY türü
Zaman Zaman- Grafik 2. Grafik 3. Grafik
Birey sayılarındaki değişmenin, 3. grafikteki
gibi olmasına,
I. iki türün aynı besin için rekabet etmesi,
II. iki türün ortamdaki yadımlama ürünlerin-
den farklı etkilenmesi,
III. X in, Y nin paraziti olması
durumlarından hangileri neden olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2003 – ÖSS)
54 D 55 C 56 B
0
20
40
Gaga derinliği (mm)G. fortis,
tek başınaDaphneHebir büyüklük sınıfındaki bireylerin yüzdesi0
20
G. fuliginosa,
tek başınaLos Hermanos
4060
60
0
20
40
60 Santa María, San Cristóbal İki tür
beraber810121416
Gaga
derinliğiG. fuliginosa G. fortisA
B
C
� Grafiktede görüldüğü gibi ayrı adalarda (A ve B) yaşayan G. fulliginosa ve G. for-
tis ispinozlarının gaga derinlikleri yaklaşık olarak aynıdır. Aynı adada (C) yaşayan
G. fulliginasa daha küçük tohumlar ile G.fortis ise daha büyük tohumlar ile bes-
lenecek şekilde gaga yapısına sahip olmuştur. Bu karakter kayması ekolojik
nişleri aynı olan organizmaların aynı adada yaşayabilmesini sağlamıştır.Tür içi ve türler arası rekabet, hayvan ve bitki popülasyonlarındaki bü-
yümeyi sınırlandıran ve dengede tutan önemli faktörlerden biridir. Popülasyon-
ların sağlıklı bir şekilde varlığının sürdürebilmesi, su, besin, ışık, yaşama-çoğal-
ma alanları gibi sınırlı bazı kaynakları verimli şekilde kullanabilmesine bağlıdır.- Av-avcı İlişkisi
� Hayvan komünitelerinde bireylerin çoğu birbirini yiyerek beslenir. Besin olan
hayvana av, avla beslenen hayvana ise avcı denir. Örneğin vaşak beslenmek
için kar tavşanını avlar. Bu durum kar tavşanı sayısının azalmasına neden olur.
Belirli bir süre sonra vaşaklar, tavşan sayısının azalması nedeniyle yeterince
besin bulamazlar. Besin bulamayan vaşak popülasyonunda ölüm, göç ve re-
kabet görülür. Böylece vaşak sayısı azalırken, tavşan sayısı artmaya başlar.
04080120160Ta vşan popülasyonu büyüklüğü^1850187519001925(bin)Yıl
Av - avcı ilişkisiVaşak popülasyonu büyüklüğü(bin)0369
VaşakKar tavşanı