Örnek Sorular
Palme Yayınevi
3.Ünite / EKOLOJİ
- Aşağıdaki organizmalardan hangisi çevre
sıcaklığının değişmesine rağmen vücut sı-
caklığını sabit tutamaz?
A) Bülbül B) Deve
C) Yılan D) Fare
E) Kaplan - Aşağıdaki iklim grafiğinde X, Y, Z karasal bi-
yomları gösterilmiştir.
Bu grafikteki X, Y, Z karasal biyomları ile il-
gili,
I. Kaktüsler ve sütleğenler gibi iğne yap-
raklı, su depo edebilen gövdelere ve
derinlere inen köklere sahip olan bitkiler
yaygın olarak bulunur.
II. Donmaya dayanıklı, hızlı gelişen çiçekli
otsu bitkiler, bodur çalılar ve likenler karı-
şık olarak yer alır, tipik hayvanları arasın-
da ren geyikleri ve misk öküzleri gibi iri
memeliler bulunur.
III. Geniş yapraklı ve her zaman yeşil ağaç-
lar, sarılıcı bitkiler bol bulunur, bitkiler
arasında ışık rekabeti yoğun olarak görü-
lür.
açıklamaları, aşağıdakilerin hangisinde doğ-
ru olarak eşleştirilmiştir?
X Y Z
A) I II III
B) I III II
C) II I III
D) II III I
E) III II I
(2017 – YGS)
63 C 64 A 65 E
Yıllık ortalama sıcaklık (°C)
Tropikal orman
Ilıman kuşak
ormanı
Arktik ve
alpin
tundra
Çöl Otlak
Kozalaklı
orman
32.2
15.6
–1.1
0
102 203 305 406
Yıllık ortalama yağış (cm)
Kuzey Amerika'daki bazı büyük esosistem çeşitleri için iklim diyagramı (klimogrof): Ekosistem-
lerde görülen yıllık ortalama sıcaklığın ve yağış miktarının yayılış alanı gösterilmiştir.
� Bir bölgenin iklimini belirleyen en önemli faktörler ekvatora uzaklığı, denize
uzaklığı ve deniz seviyesinden yüksekliğidir. Ayrıca coğrafik konum, dağların
özellikleri, su, rüzgâr ve bitki örtüsü de iklimi belirler. Canlıların gelişimi ve yer-
yüzündeki dağılışları üzerinde hem lokal (yerel) hem de bölgesel (daha geniş
kapsamlı) iklim koşulları önem taşır. Örneğin bol yağış alan ılıman bölgelerdeki
orman ekosistemlerinde çeşitli bitki ve hayvan popülasyonları oluşurken, kurak
ve yağış almayan çöl alanlarında bitki ve hayvan popülasyonları sınırlıdır.
d. Su:
� Atmosferde bulunan suyun yağmur, kar, çiğ ve dolu olarak yeryüzüne dönmesi
yağış olarak tanımlanır. Yeryüzünün 2/3'ü sularla kaplıdır. Yıllık yağış miktarı
bölgesel ve iklimsel faktörlere göre farklılık gösterir.
� Bu farklılık canlıların yeryüzündeki dağılışlarını etkiler. Yağış miktarını dağlar,
enlem yükseklikleri, rüzgâr ve su kitleleri gibi faktörler belirler.
� Canlılar metabolizma faaliyetlerini sürdürebilmek için suya ihtiyaç duyarlar. Ör-
neğin bitkiler fotosentez olayında suyu hidrojen kaynağı olarak kullanır.
e. Toprak ve Mineraller:
� Tüm canlılar yaşamlarının devamı için doğrudan ya da dolaylı olarak toprağa
bağımlıdır. Toprak canlılara hem yaşama ortamı hem de besin sağlar.
� Bitkiler fotosentez için gerekli olan su ve mineralleri topraktan alırlar. Bu yüz-
den toprağın yapısı bitki türlerinin ve diğer canlıların dağılımını etkiler.
f. Ortamın pH’si:
� Belli bir bölgede bulunan toprak ve su içeriklerinden kaynaklanan ortamın asit-
lik ve bazlık derecesi pH değerini gösterir.
� Canlıların metabolik faaliyetleri, hücresel solunumu ve enzim aktiviteleri belli
bir pH aralığında gerçekleşir. Canlıların yaşam ortamlarındaki pH değişimine
asit yağmurları, kimyasal atıklar, bilinçsizce kullanılan gübreler ve tarım ilaç-