Örnek Sorular
Palme Yayınevi
4.Bölüm / Ekosistem Ekolojisi
- Ekosistemin biyotik faktörlerinden olan,
I. üretici,
II. tüketici,
III. ayrıştırıcı
canlı gruplarından hangileri inorganik mad-
deleri organik maddelere dönüştüremez-
ler?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III - Aşağıda bir kara ekosistemindeki abiyotik ve
biyotik faktörler arasındaki etkileşim verilmiştir.
X
Z
Y
Abiyotik faktörler
Buna göre X, Y ve Z yerine aşağıdakilerden
hangisi gelmelidir?
X Y Z
A) Üretici Tüketici Ayrıştırıcı
B) Ayrıştırıcı Üretici Tüketici
C) Tüketici Ayrıştırıcı Üretici
D) Ayrıştırıcı Tüketici Üretici
E) Tüketici Üretici Ayrıştırıcı
- Bir ekosistemdeki ayrıştırıcı organizmalar
ortamdan uzaklaştırılacak olursa belirli bir
süre sonra bu ekosistemde,
I. tüketicilere aktarılan enerji miktarının art-
ması,
II. üretici sayısının artması,
III. biriken organik madde miktarının artması,
IV. mineraller için rekabetin artması
olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi
beklenir?
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve III
D) II ve IV E) III ve IV
(2010 – YGS)
66 C 67 B
larının kullanımı gibi bir çok şey neden olmaktadır. Ortamın pH'si canlıların
yaşamsal faaliyetlerini etkilediği için, canlı türleri kendileri için en uygun pH
değerine sahip yaşama ortamlarını tercih ederler.
- Biyotik Faktörler
� Bir ekosistemde bulunan ve birbirleriyle ilişki içinde olan canlı varlıkların hepsi-
ne birden biyotik faktörler denir.
� Ekosistemi etkileyen biyotik faktör olan canlılar ekolojik nişlerine göre üreticiler,
tüketiciler ve ayrıştırıcılar olmak üzere üçe ayrılır.
a. Üreticiler
� İnorganik maddeleri organik maddelere dönüştürerek kendi besinini üreten
canlılara üretici (ototrof) canlılar denir. Ototrof canlılar fotoototrof ve kemoo-
totrof olmak üzere ikiye ayrılır.
� Siyanobakteriler, algler, öglena ve bitkiler fotoototrof; bazı bakteri ve arkeler ise
kemoototrof canlılardır.
b. Tüketiciler
� Kendi besinini üretemeyen, bulundukları ortamdan hazır alan canlılara tüketici
(heterotrof) canlılar denir.
� Hayvanlar ve mantarların tamamı bu gruba girer. Ayrıca bakteri ve protistlerin
çoğuda tüketici olarak beslenir.
� Tüketiciler aldıkları besin çeşidine göre herbivor (otçul) karnivor (etçil) ve om-
nivor (karışık beslenenler) olarak gruplandırılır.
c. Ayrıştırıcılar
� Organik atıkları inorganik maddelere çevirerek yeniden ototrofların kullanımına
sunarlar. Bu yüzden madde döngülerinde önemli bir yere sahiptirler.
� Bazı bakteri ve mantarlar ayrıştırıcılar grubunda yer alır.
Abiyotik faktörler
(Toprak, iklim, mineraller)
Tüketiciler Ayrıştırıcılar
Üreticiler
Aynı alanda yaşayan üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılar
sürekli etkileşim halindedir.