Örnek Sorular
Palme Yayınevi
7.Ünite / KALITIM
- Baskın fenotipli bir bireyin kontrol çaprazla-
ması sonucunda,
I. homozigot çekinik,
II. heterozigot baskın,
III. homozigot baskın
genotipe sahip bireylerden hangileri oluşa-
maz?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
- D, E fenotipindeki bir bireyin kontrol çap-
razlaması aşağıda genotipi verilen bireyler-
den hangisi ile yapılmalıdır?
A) ddee B) DdEE C) DDEE
D) ddEE E) DDee - Düz (D) ve buruşuk (d) tohum şekline sahip iki
bezelye çaprazlandığında, birinci kuşaktaki
yavruların tamamının her seferinde düz tohum
şekline sahip olduğu görülmüştür.
Buna göre,
I. Atasal kuşaktaki buruşuk tohumlu bezel-
ye homozigot çekinik genotiptedir.
II. Atasal kuşaktaki düz tohum şekline sahip
bireyler homozigot genotiptedir.
III. Birinci kuşaktaki düz tohum şekline sahip
bireylerin tamamının genotipinde buruşuk
tohum geni bulunur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
23 E 24 B 25 E
E. KONTROL ÇAPRAZLAMASI:
� Baskın özelliği gösteren bir bireyin genotipini öğrenmek amacıyla aynı karakter
bakımından homozigot çekinik bireyle çaprazlanmasına kontrol çaprazlaması
denir.
Çekinik fenotipte (m) olan bir bireyin genotipi belirli olduğu için (mm)
kontrol çaprazlaması yapmaya gerek yoktur.
� Mor çiçekli bir bezelyenin genotipi MM ya da Mm olabilir. Bunu öğrenmek için
mor çiçekli bitki, homozigot çekinik genotipte olan beyaz çiçekli bir bitki ile
çaprazlanır. Çaprazlama sonunda oluşan tüm bireyler mor çiçek rengine sahip-
se, genotipi araştırılan birey homozigot (MM) tur. Çaprazlama sonunda oluşan
bireylerin 1/2'si mor, 1/2'si beyaz çiçekliyse, genotipi araştırılan birey heterozi-
got (Mm) tur.
Baskın fenotip
Bilinmeyen genotip
MM ya da Mm
Çekinik fenotip
Bilinen genotip
mm
Eğer MM ise
bütün yavrular mor
Eğer Mm ise
yavruların 1/2 'si mor,
1/2 'si beyaz
Mm
Mm
Mm
Mm
Mm
mm
mm
Mm
M
M
m
m
M
m
m
m
A fenotipindeki bir bireyin kontrol çaprazlaması sonucunda oluşan bi-
reyin genotipleri Aa ya da aa olabilir. Kontrol çaprazlaması sonucunda AA (ho-
mozigot dominant) genotipli bir birey oluşamaz.