Örnek Sorular
Palme Yayınevi
3.Bölüm / Modern Genetik
- İnsanlarda görülen aşağıdaki anormallikler-
den hangisi gonozom kromozomlar ile ilgili
değildir?
A) Kan uyuşmazlığı
B) Hemofili
C) Balık pulluluk
D) Renk körlüğü
E) Kıllı kulaklılık - Sağlıklı erkek bir bireyde tek gen ile fenoti-
pe yansıyan bir özellik,
I. X kromozomunda,
II. otozom kromozomlarda,
III. Y kromozomunda
verilenlerden hangilerinde taşınabilir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III - Aşağıda genotipi verilen ailelerden hangisi-
nin renk körü çocuğu olamaz?
Anne Baba
A) XRXr XRY
B) XrXr XRY
C) XRXR XrY
D) XRxr XrY
E) XrXr XrY
66 B 67 E 68 D
X kromozomu
I
III
Ta m renk körlüğü
Y kromozomu
I
II
Retinitis pigmentosa
Renk körlüğü
Hemofili
Balık pulluluk
Yapışık parmaklılık
Kıllı kulak
I. X ve Y'nin homolog bölgesi: Bu kısımda taşınan özellikler biri anneden diğeri
babadan gelen iki genle belirlenir. Bu özellikler hem dişi hem erkeklerde görülür.
II. Y kromozomunun homolog olmayan bölgesi: Bu kısımda taşınan özellikler
babadan gelen tek bir gen ile belirlenir. Bu özellikler sadece erkeklerde görülür.
Babada varsa erkek çocukta mutlaka görülür. Örneğin kulaklarında kıl bulunan
bir babanın tüm erkek çocuklarının kulaklarında da kıl bulunur.
III. X kromozomunun homolog olmayan bölgesi: Bu kısımda taşınan özellikler
hem dişi hem erkeklerde görülür. Dişilerde iki genle belirlenirken, erkeklerde
tek gen ile belirlenir. X kromozomuna bağlı karakterler doğrudan babadan oğu-
la geçemez. Çünkü babadan oğula sadece Y kromozomu aktarılır.
- İNSANDA X KROMOZOMUNA BAĞLI KALITIM
� X kromozomundaki genlerle kalıtılan kırmızı - yeşil renk körlüğü, hemofili ve kas
distrofisi eşeye bağlı karakterlerden en çok bilinenleridir.
a. Kırmızı - Yeşil Renk Körlüğü
� X kromozomunun homolog olmayan kısmında taşınan çekinik bir genle belirlenir.
� Bu hastalığa sahip bireyler kırmızı ve yeşil renkleri ayırt edemezler. Kalıtsal bir
hastalıktır.
� XR normal görme, Xr renk körü olma genidir.
Dişi ve erkeklerde renk körlüğü bakımından genotip ve fenotip durumları
XR: Normal görme geni
Xr: Renk körü geni
Eşey Genotip Fenotip
Dişi
XRXR Normal
XRXr Taşıyıcı
XrXr Renk körü
Erkek
XRY Normal
XrY Renk körü
Renk körlüğü genini kız çocuklar hem anne hem de babadan alır. Erkek
çocuklar ise renk körlüğü genini sadece anneden alır.