- To nieprawda! Przecież „Wilk” dogadał się z generałem Czernichowskim,
sowieckim generałem, którego armia również wyzwalała Wilno, że nasza dywizja pójdzie
razem walczyć z Niemcami jako dywizja AK. - To prawda – powiedział ten w mundurze – to ja między innymi byłem wysłany z
oddziału, którego nie zdążyli Rosjanie rozbroić, żeby ostrzec grupy idące na zgrupowanie przed
niebezpieczeństwem wpadnięcia w łapy NKWD. A było to tak: jeszcze podczas walk o Wilno
generał „Wilk” wydał odezwę do wszystkich oddziałów leśnych AK oraz oddziałów
konspiracyjnych, aby przybyli na zgrupowanie w rejonie Turgiele, Taboryszki w pobliżu Puszczy
Rudnickiej. Wilno zdobyto wspólnie z oddziałami armii sowieckiej 13 lipca, a oddziały rosły w
siłę z każdym dniem. Generał „Wilk” prowadził rozmowę z rosyjskim generałem
Czernichowskim o utworzeniu polskiej 19. dywizji piechoty, która miała walczyć z Niemcami
jako samodzielna dywizja Korpusu Polskiego, walcząca u boku Armii Radzieckiej, niezależnej
od Armii Berlinga. Wydawało się, że wszystko idzie zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, aż
tu przedwczoraj dowiadujemy się, że Rosjanie przebiegle zaprosili generała „Wilka” do Wilna,
aby wspólnie zakończyć rozmowy. I jak to już było wiele razy, nie było rozmów, zdradziecko
aresztowano „Wilka” wraz z towarzyszącymi mu oficerami. Sztab AK został podstępnie
otoczony; część oficerów aresztowano, część uciekła. Nasze oddziały cofnęły się do Puszczy
Rudnickiej. Jaki będzie ich dalszy los – nie wiem. Ot i cała historia współpracy ze Związkiem
Radzieckim. Konspiracja na pewno będzie działać, o Polskę będziemy walczyć nadal.
Znowu okupacja sowiecka.........................................................................................................
Władza sowiecka instalowała się na „oswobodzonych” od Niemców terenach.
Zagarnięte przez Związek Radziecki nasze Kresy Wschodnie w 1939 roku znowu okupuje
najeźdźca ze Wschodu. Pomimo naszej wspólnej walki przeciwko Niemcom, pakt Ribbentrop
- Mołotow pozostał ważny. Naszych żołnierzy AK, którzy walczyli o Polskę, internowano,
aresztowano i wysłano do Kaługi. Na szczęście nie wszystkich. Część oddziałów przeszła do
Puszczy Rudnickiej, część wróciła do konspiracji, a część do domów.
W Niemenczynie w pierwszej kolejności NKWD zorganizowało milicję, złożoną ze
swoich ludzi– oficerów, Rosjan zamieszkałych przed wojną w Polsce, natychmiast wstąpił do
niej między innymi Prowka, ten sam, którego mama uratowała przed Niemcami w 1941 roku,
i niektórzy Polacy, którzy bali się, że ich zabiorą do wojska na front. Nasze Kresy Wschodnie
przydzielone przez Hitlera w 1939 roku Stalin uważał nadal za swoje. To samo dotyczyło
republik bałtyckich. Wilno stało się stolicą sowieckiej Litwy. Teoretycznie instalowała się
litewska władza cywilna, praktycznie rządziło NKWD. Jedno z pierwszych zarządzeń dotyczyło
kart mobilizacyjnych, które rozesłano wszystkim w wieku od 18 do 45 lat. Nie wiadomo było
czy do armii polskiej, czy do Armii Czerwonej. Ludzie jak mogli, to starali się uniknąć poboru.
Jedni przerabiali w dokumentach datę urodzenia, starsi na jeszcze starszych, młodsi na jeszcze
młodszych. Okolicznością sprzyjającą było zniszczenie przez Niemców dokumentów gminnych.
Prawie wszyscy mężczyźni po czterdziestce zapuszczali brody, wąsy; zarost dodawał im