metinleri müzikle okumakla, müziği ibadetlerine dahil etmesine rağmen dansa
düşmandır.
Teolojik Açıdan Kutsal Metni Müzikte Kullanmak
Hz. Peygamber döneminde kutsal metinlerin müzikle okunduklarına dair tarihsel
kayıt mevcut değildir. Hatta Hz. Peygamber, kutsal metinleri mesajı iletmek
amacıyla bir söylev, söylem ve nutuk olarak okumuş ve okutmuştur. Üstelik o,
Yahudilerin ve Hristiyanların Kutsal metinleri müzikli okuma geleneğini
sonlandırmak istemiştir. Kutsal metinleri müzikli okumak, İslam’ın kabul etmediği
bir şeydir. Allah’ın kelamını beste ve güfte malzemesi yapmak, hiç kimsenin
haddine değildir.
Türkiye
Türkiye, müziği değersiz ve haram sayar ama müzikli Kuran ve ezan okumayı
eleştirmeyi de haram sayar. Bu durum, kolektif çelişkidir. Hem müziği değersiz
görmek hem de Kutsal ve ilahi metinleri müzikle okumak ve eğlence malzemesi
yapmak büyük bir çelişkidir. Hem Kuran’ın kitabını belden aşağıya koymamakta
aşırı ısrar edip hem de belden aşağı işler olarak gördüğü müzik malzemesi
yapmak da çok büyük çelişki, antinomi ve oksimoronluktur. Allah’ı ve mesajını
müzik düzeyine indirgemek en büyük inançsızlıktır. Bu nasıl imandır?
“Türkiye eğlenceye düşkündür, her şeyi eğlenceye dönüştürerek uygular,”
şeklindeki sosyolojik tespit gereği, ezanı da bir ulusal çapta açıkhava müzik
konseri olarak görür. Güzel sesli müezzin arar. Böylece ahret için emredilen
ibadetleri nefsini tatminle bu dünya zevki almak için kullanır. İlahi ve kasideler
gibi litürjilerde bu durum daha bariz görülür. Osmanlı’da savaşa mehter müziği
ile gidilmesi, toplumun o zamanki müzikçi karakterinin tespitine dayalıdır. Şimdi
ezana, ölümleri haber veren salalar da eklenerek başta İstanbul olmak üzere,
bütün Türkiye, köy mezarlığına döndürülmüştür.
Nağme, Ezgi, Teğanni
Arapça “teğanni” nağme yapmak demektir. Teğanniye, Türkçede ezgi denir.
Teğanni, sesi hançerede tekrarlayıp çeşitli sesler çıkarmaktır. Bu durumda
kelimelerin yapıları bozuluyor. Teganni ederek, yani kelimeleri bozarak okumak
caiz değildir ve namaz bozulur. Lokman suresinin 6. âyetindeki “lehv-el hadis”
ifadesini, başta büyük müfessir İbni Mesud ve diğer alimler musiki olarak tefsir
etmişlerdir. (Tefsir-i ibni kesir, Tefsir-i Medarik). Ezanı, zikri, duayı ve Kuran’ı
teğanni ile okumak yani onu ezgi malzemesi yapmanın ittifakla haram olduğu
“Bezzaziyye” adlı eserde yazılıdır.
Sahne ve Stüdyo
Ezan okuyan hocalar minareleri, kürsüleri, minberleri, mihrapları, kendilerini
pazarlamak amacıyla sanatlarını icra ettikleri kişisel sahnelerine ve stüdyolarına
dönüştürmektedirler. Nitekim bazı kurnazlar, diğer ezanlar bitince ezan okuyor.
EZANIN MÜZİK YAPISI
İntihal Nağmeler
Ezanın okunuş biçiminin müziği ve notaları yoktur. Ezanlar, bütün müzik
çeşitlerinin parçalarından intihal (çalıntı) nağmelerle okunuyor. Müziği bile çalıntı
ve aşırma olan ezanın okunuş biçimiyle topluma ulusal çapta dürüstlük değil,
hırsızlık aşısı yapılır.