Erkeğin, Evlenme Teklifi Yapması
Bu konu ile ilgili şu ayete bakalım: “Kadınlarla evlenme hususundaki
düşüncelerinizi üstü kapalı biçimde anlatmanızda veya onu içinizde gizli
tutmanızda size günah yoktur. Allah bilir ki siz onları anacaksınız. Fakat meşru
sözler söylemeniz müstesna, sakın onlara gizlice buluşma sözü vermeyin. Farz
olan bekleme müddeti dolmadan, nikâh kıymaya kalkışmayın. Bilin ki Allah,
gönlünüzdekileri bilir. Bu sebeple Allah’tan sakının. Şunu iyi bilin ki Allah
gafurdur, halîmdir.” Bakara, 235.
Kuran; geleneğe uyarak, kadına evlenme teklifi yapması erkeğin toplumsal
cinsiyet rollerinden olmasını sürdürür. Erkeklerin, kadınlarla evlenme teklifi
yapmak amacıyla bizzat görüşmelerine izin veriliyor. Fakat evlenme teklifini
kullanarak erkeğin, kadını cinsel istismar etmesi önlenmeye çalışılıyor. Kadının,
erkeğe evlenme teklifi yapmasından söz edilmiyor.
Mehir Vermek
Mehrin varlığı insanlık tarihi kadar eskidir. Hemen her toplumda mehir benzeri
uygulamaların varlığı bilinmektedir. Mehrin, tarihsel ve kültürel uygulamalarına
bakıldığında çeşitli adlar altında aynı gayenin gerçekleşmesi için benzer
uygulamalar yapılmıştır. Kuran’dan önce Arabistan’daki geleneksel toplumlarda
var olan mehir, kadının satış bedeli idi. Kuran, bu geleneği sürdürmüştür.
Kuran’da “mehir” kelimesi geçmez. Mehir adı verilen kavram, Kuran’da başka
kelimelerle ifade edilmektedir. Mehir; Kuran’da, erkeğin, evlenirken kadına
verdiği veya vermeyi taahhüt ettiği para, mal veya menfaattir. Mehir, kadının
malı olur ve üzerinde dilediği tasarrufta bulunabilir.
Cinsel İlişkinin Satın Alınması
Mehirle ilgili bazı ayetlere bakalım: “Kadınlara mehirlerini (sadukât) gönül rızası
ile verin; eğer gönül hoşluğu ile o mehirin bir kısmını size bağışlarlarsa onu da
afiyetle yiyin.” Nisa, 4.
“Eğer bir eşi bırakıp da yerine başka bir eş almak isterseniz, onlardan birine
yüklerle mal (kıntâr) vermiş olsanız dahi ondan hiçbir şeyi geri almayın. Siz iftira
ederek ve apaçık günah işleyerek onu geri alır mısınız?” Nisa, 20.
“Sahip olduğunuz cariyeler müstesna, evli kadınlar da size haram kılındı. Allah’ın
size emri budur. Bunlardan başkasını, namuslu olmak ve zina etmemek üzere
mallarınızla (mehir) istemeniz size helâl kılındı. Onlardan cinsel yararlanmanıza
(istimta’) karşılık olarak ücretleri (ucûr)ni verin. Miktar belirlemesinden sonra (bir
miktar indirim için) karşılıklı anlaşmanızda size günah yoktur. Şüphesiz Allah ilim
ve hikmet sahibidir.” Nisa, 24.
Ayetteki “mallarınızla” kavramı; satışı ve kullanılması yasak olmayan her türlü;
nakit para, ticari mal, ev, arsa, köle, cariye, at, elbise vb. diğer malları içerir.
Bunlar mehir olarak verilebilir. Evlilik, kadına ödenen ücretle yapılır. Kuran,
kadının satın alınması demek olan erkeğin geleneksel “mehir” ödemesi sistemini
değiştirmez. Evlenmede erkek tarafından mehir adı verilen ücretle kadınla cinsel
ilişki kurma satın alınır.
Cinsel birleşmenin gerçekleşmesi durumunda kadın mehrin tamamına hak
kazanır: Ayetteki, “mallarınızla istemeniz” ve “Onlardan zevksel yararlanmanıza