Tuis. 07

130 tuis Julie 2017

agterblad

Wat maak ’n ete onvergeetlik – dalk die prys

of die gehalte van die kos? Nee sê Riana Scheepers

dis die plek die geselskap en jou hongerte.

Die beste kok

[email protected]

Riana

Illustrasies

Paula Dubois

Inbelprogramme op die radio is

nie my gunsteling-luistermateriaal

nie. Maar onlangs was daar een

waarna ek eers met verstomming

en toe met groot plesier luister.

Gewoonlik duur dit mos so

drie vier minute voordat ’n

in beller van sy demokratiese reg

gebruik maak om in die openbaar

te wys hoe onkundig rassisties

of heeltemal waansinnig hy of sy

is. Ek vervies my gewoonlik só vir

die stommiteite wat mense kan

kwytraak dat ek doodgewoon die

radio afskakel. Stilte is baie beter

vir my welsyn as die vae

moontlikheid dat ek ’n weergalose wysheid te hore sal kom.

Maar hierdie program kry dit toe reg om my aandag gevange te

hou. Die tema? Die lekkerste kos wat jy al ooit geëet het.

Ek wil by voorbaat die radio afskakel toe ek hoor waaroor dit

gaan maar daar word ek toe verras.

Dalk het ek gedink almal wil vertel van die duurste etes in die

beste restaurante. Maar skynbaar het nie één inbeller die

lekkerste ete van sy lewe in ’n restaurant – duur óf goedkoop –

geniet nie.

Waarvan vertel hulle met heimwee en trane in die oë? Van

die eenvoudigste kos waaraan jy kan dink. Pap met ’n smoortjie

op ’n koue winteroggend in ’n ouma se kombuis. Twee knape

wat met ’n kettie ’n duif skiet en dit net daar in die veld oor die

kole braai. Vandag as volwassene sê Koos met heimwee in sy

stem dink hy terug aan daardie duifie wat hulle sonder sout

gebraai het en met hoeveel oorgawe hy en sy pel Thabo

daaraan gesmul het. Nog iemand bel in en sê: Man niks is

lekkerder as groenboontjiebredie op ’n sny brood nie. Soos sy

ma dit voorgesit het. Nee wat sê ’n vrou niks kom by die

poeding op ’n plattelandse dorp se kerkbasaar nie. Hoe groener

en rooier en drilleriger hoe lekkerder.

Die inbellers bevestig wat ek al lankal weet: Dat dit nie soseer

gaan oor die gehalte van die kos nie maar verál oor die plek

waar die kos geëet word. En die geleentheid. En die geselskap.

En natuurlik die hongerte wat jy het. Dis ’n cliché maar dis

waar: Honger ís die beste kok. As jy honger is dan is daar nie

iets soos fiemies nie.

Ek het nie fiemies aan my

nie; álle kos is vir my lekker.

As dit boonop ’n vriend of

vriendin is wat kosmaak en

die geselskap is goed dan

word ’n broodjie en kaas

’n feesmaal.

As ék moes inbel van

watter kos sal ek praat?

Ek herinner my een van my

eie kulinêre hoogtepunte

maar die vader weet ek sal

beslis nie inbel en daarvan

vertel nie. Die kans is groot dat

iemand wat na mý luister

terstond die radio sal afsit.

Ek en my man is eenkeer in Namibië. Soos altyd wanneer ons

daar is probeer ons minstens een aand in die veld slaap. Ná

aandete die kinders en vriende wat saam met ons kuier gevoed

en versorg vat ons die bakkie met ’n matras en ’n slaapsak. Ons

ry die duine in. My man is avontuurlik hy vat ook ’n bottel port

en twee glase saam. Toe die maan daardie aand opkom sit ons

teen die duin en drink port uit mooi glase. Ons sien ’n enkele

gemsbok op die kruin sy horings twee spiese teen die maan.

Ons slaap in die arms van die nag ’n diep soet slaap.

Toe die son die volgende oggend opkom sit ons ’n bietjie

koulik in sy yl strale. Ons is baie lus vir koffie en beskuit maar in

ons haas om die vorige aand weg te kom het dit agterweë gebly.

Wat het ons wat kan instaan vir ontbyt? ’n Halwe bottel goeie

port. My man kom in die bakkie af op ’n pakkie suiglekkers

daardie aaklige swart balletjies wat jou mond pikswart maak en

van kleur verander hoe langer jy daaraan suig. Die kinders wat

gister met die bakkie gery het het dit daarin vergeet.

So wat is die beste ontbyt ter wêreld? Port en swart suig-

lekkers. Daardie oggend het die mense by die huis maar hul

eie ontbyt moes maak. Ek en my man het die beste ontbyt ter

wêreld gehad.

En die lewe gevier.