Tuis. 12

130 tuis Desember 2017

agterblad

Hier kort voor Kersfees onthou Riana

Scheepers weer dat dit nie altyd die blinkste

liggies en grootste geskenke is wat die diepste

vreugde bring nie ...

Riana [email protected]

Illustrasies

Paula Dubois

Dis Kerstyd ’n tyd van vreugde en welbehae. Oor die

wêreld heen word Kersfees op uiteenlopende maniere

gevier. Die Europese Kersfees is spierwit en koud; die

mense drink glühwein en ski in die sneeu. In Suid-Afrika

sit ons die witwyn op ys en pak ’n piekniekmandjie vir

die strand. Dit maak nie saak hoe die mensdom dit vier

nie – met innigheid en religieuse respek loslit en sonder

insig vir die diepere betekenis van die Christusfees

• families en vriende kom bymekaar en geniet die
  samesyn. En altyd altyd is daar ’n feesmaal.
  Of dalk nié altyd nie.
  Terwyl die meeste tafels kreun onder té veel kos is dit
  ’n harde realiteit dat daar in sommige huise doodgewoon
  nie genoeg kos op die tafel is om dit ’n “feestafel” te
  noem nie. Beteken die gebrek aan aardse goedere en ’n
  gebrek aan kos en geskenke by voorbaat ook die gebrek
  aan vreugde? Ek glo dit nie vir een oomblik nie.
  Daar is ’n oeroue waarheid in die wonderlike boek met
  Salomo se lewenswysheid Spreuke 17:1: “Liewer ’n
  stukkie droë brood met vrede daarby as ’n huis vol kos
  met ’n getwis daarby.” Inderdaad.
  Kort ná die val van die Berlynse muur was ek in Pole.
  Al het die muur geval was die voormalige Oosblok-lande
  nog bitterlik arm en agtergesteld. Die Poolse gesin saam
  met wie ek ’n Kersmaaltyd gedeel het het bitter min op
  die tafel gehad. Maar dit was ’n maaltyd wat ek tot
  vandag toe onthou. Waarom? Omdat daar mense en
  vreugde om daardie tafel was. Vreugde en warmte en
  geselligheid en liefde wat so mildelik uitgedeel is ons
  almal het vergeet van die gebrek aan kos.
  Die geskenke wat die gesinslede aan mekaar gegee
  het was eenvoudig maar kosbaar: ’n Seënwens in
  digvorm. ’n Handgebreide serp. ’n Lemoen. ’n Potlood.
  My Poolse Kersfees was sekerlik een van die belangrik-
  ste gebeurtenisse wat my menswees gevorm het. Want
  ek het gesien en geleer wat werklik belangrik is.
  Hoe is dit moontlik om vreugde om ’n tafel te hê as
  daar min lewensgoedere is? Elkeen sal seker sy eie plan
  bedink. As ek hieroor dink dan weet ek dat dit eintlik
  maar neerkom op een persoon: Die ma van die huis. As
  die ma van ’n huis die regte gesindheid het dan sien
  almal kans vir die lewe.

Jare gelede om die waarheid te sê sewentien jaar

gelede het ek van een van my studente ’n merk-

waardige stukkie skryfwerk gekry. Die blote feit dat ek

hierdie opstel steeds in my besit het gee ’n aanduiding

van die belang daarvan in my lewe want ook dít is ’n

baken op my lewenspad. Die eerste opdrag wat ek altyd

as dosent aan my tweede- en derdetaalstudente gegee

het was om vir my ’n kort skryfopdrag te lewer sommer

tydens die heel eerste klas. Die onderwerp was altyd ’n

maklike tema want ek wou net ’n aanduiding kry van

die klas se kollektiewe skryf- en taalvermoë nie hul

verbluffende insigte en lewensfilosofieë nie. Dié

spesifieke jaar was die tema: “Die belangrikste persoon

in my lewe.” As hulle klaar is kon hulle gaan. Die klas

was heel ingenome met die maklike opdrag en het

lustig aan die skryf gegaan.

Ek het gedink dat ek in hul skryfsels te doen sal kry

met politieke figure kulturele ikone sportsterre

glans persoonlikhede. My studente was immers jonk en

progressief en vol lewenslus. Maar ek het my misgis. Tot

my stomme verbasing het die oorgrote meerderheid oor

een persoon geskryf: Hul ma.

Een student se skryfwerk het my laat stilstaan.

Met spel- en taalfoute en ander stilistiese gebreke het

die jong man my vertel van sy ma. Hoe sy ná sy pa se

dood vier kinders alleen grootmaak. Hoe sy bedags

werk en saans die huishouding behartig lap en stop en

kook. Hy sluit sy opstel só af: “My ma is nie ’n vrou wat

geleer het nie. Sy is nie maar en verdun soos ’n moddel

nie. Ons het nie altuid baie kos in die huis nie maar sy

maak pret aan eetenstafel. Ons is gelukig.”

Ek wens ek kon daardie vrou ontmoet.

Pret

aan etenstafel

En dit is wat ek vir ons

almal toewens vir Kersfees:

pret aan etenstafel.