caklarını sanmadıkları ortaçağ müesseselerini bir hamlede
yıkmış ve Türk milliyetçiliğine engin ufuklar açmıştı. " (4)
Ziya Gökalp'ın manzumelerinde ve yazılarında "millî
kahraman” "büyük bir dâhi” olarak nitelendirilen "Gazi Paşa
Hazretleri” ya da "Gazi Mustafa Kemal Paşa” konusu 1922
ve 1923 tarihlerini taşımaktadır. 1922 temmuzunda Küçük
Mecmua'da yayımlanan "Kolsuz Hanım” adlı masalın son
dizeleri (sayı 6, sayfa 19) Mustafa Kemal'i dile getirir:
Türk'ün kollarıydı: İzmir, Edirne!
Bunları kopardı şom Üvey Anne
Yeğeni Yunan'a etti armağan,
Kurtardı onu bir Millî Kahraman..
Tanrımız yüceltsin o Kahramanı,
Daim mes'ut etsin Hilâl Sultan'ı!
Ziya Gökalp'ın Küçük Mecmua'nın 20 ve 21. sayılarında
(ekim 19—22) yayımladığı ve "Gazi Paşa Hazretleri'ne”
sunduğu "İstida”larda "Kahraman kültü” yoğunluk kazanır.
Aşağıdaki dörtlük ilk dilekçedendir:
Sen dâhisin, buna çoktan inandık..
Mefkûresiz rehberlerden pek yandık
Garpta, şarklı yaşamaktan usandık
Kurtar bizi bu karanlık zindandan!
Ziya Gökalp, ikinci dilekçede Atatürk'ün barıştan sonra
"herkes gibi bir fert olmak, hür olmak” düşüncesine karşı
çıkarak,
Bu milletin hâli olur pek yaman,
Kılavuzu olmazsa bir kahraman