z zawodowymi heraldykami. W statutach miasti gminznajdujemyjednak wieleprzy-
kładówtak niejasnych lub nawetwprowadzających w błądopisówherbów, że artysta
- heraldyknie byłbyw staniena ich podstawie prawidłowo narysować herbu.Szczegól-
nie częstomylisię prawąi lewąstronę herbu (heraldycznaprawajest dla patrzącego na
herbpo lewejstronie),pół orła z poluorłem. wieżęz basztą,krzyżz krzyżemluzem,bra-
mę z furtą itp.
Godłempowinna być tradycyjna figura heraldyczna lub nowa,prosta i stylizowana
zgodniez zasadami heraldyki,łatwa do opisania. Jednakżew wieluherbach miejskich
spotykamytak nieprawdopodobne godła,jak kominyi budynkifabryczne, kopalniane
wieżewyciągowe, tężnie,kadzieodlewnicze, piły tarczowe, traktory, choinki,żaglówki
czy słupy graniczne.
Nic wspólnego z heraldyką nie mająrównieżjeszczegorszegodła,jakie umieszczo-
no w "herbach" pokazanych na rysunkach 118 i 120.Niechbędzieto przestrogą, że nie
wystarczy narysować paręobrazków i umieścićje na tarczy,aby móctakąkompozycję
określićmianem herbu.
Godłamuszą być stylizowane zgodnie z przyjętą praktyką. Tułówgryfanie może
przypominaćwychudzonego charta,jak w herbiena rysunku124,ma to być lew, a przed-
nie łapygryfamają być orle(nielwie).Gwiazdy nie mogąprzypominać gwiazdży-
dowskich, lecz musząmiećpostać heraldyczną, czyliich średnica wewnętrzna powin-
na być mniejwięcejtrzyrazymniejszaod zewnętrznej. Nie mogąrównież być pięcio-
promienne (pięcioramienne), gdyżzwykłagwiazdaheraldyczna jest sześciopromienna
(możemiećpromieni więcej,lecz wtedynależyto podaćw blazonie).Podobnieod wie-
kówustaloną postaćheraldyczną majątakiegodła,jak głowagryfaczy podkowa i ręka-
wica,tak więcjeślinie powierzasię opracowania oficjalnejwersjiartystycznej herbu he-
raldykom,to osoba,którasię tegopodejmuje, powinna przynajmniej zapoznaćsię z wy-
obrażeniami wcześniejszymii sięgnąćdo książekheraldycznych,gdyżbez tegomożetak
zniekształcić symbolgminy,jak na rysunkach 121 i 123.
Przykładem niewłaściwej stylizacjifigurheraldycznych możebyć herb na rysunku
- Muri basztynie majązaznaczonych cegieł,oknai blankina basztach powinnybyć
prostokątne, niewłaściwejest użyciebarwybrązowej,zupełnienie na miejscujest umiesz-
czeniew bramie i przednią jakiegoś czarnego pola.Wątpliwości budziteż ustawienie
przedwieżami czegośw rodzajubarokowego łukutriumfalnego.
Nieznajomość heraldykii wątpliwe poczucie estetyki znajduje wyrazw wieluno-
wychherbach,projektowanych przezdomorosłych artystów, którzyniejednokrotnie sto-
sująbardzofantazyjne kartusze (rys.127),zamiast sześciubarwheraldycznych używa-
ją całejgamyodcieni,"tworz~\,nowe,niezrozumiałe godłaorazniewłaściwierysująi bar-
wią godłajuż istniejące.Jednymz przykładów takichherbów możebyć herb,w którym
\