een vraag van een senator – ‘Laat mij daaraan toevoegen dat, zoals ik een
economie begrijp, het ultieme doel daarvan is om meer
consumentengoederen te produceren. Dat is het streven. Dat is het doel
van alles waar we aan werken: om dingen te produceren voor
consumenten.’6 Met ‘alle landen’ verwijs ik hier naar de belangrijkste westerse landen.
Natuurlijk werd Simon Kuznets’ werk aangevuld door veel andere
economen, waaronder bijvoorbeeld Richard Stone en Alexander
Eckstein. Met dank aan drie economen aan de London School of
Economics voor hun hulp hierbij: Olivier Accominotti, Steve Broadberry
en Tamas Vonyo.
7 Deze scène komt natuurlijk uit Monty Python’s Life of Brian, met
toestemming. Omwille van de beknoptheid is het enigszins bewerkt. Met
dank aan Jill Foster en Holly Gilliam voor hun hulp.
8 Daniel Kahneman en Angus Deaton, ‘High Income Improves Evaluation
of Life But Not Emotional Well-Being’, in: Proceedings of the National
Academy of Sciences, Vol. 107, No. 38, 7 september 2010.
Voor de zoektocht van de dronkeman lees je Abraham Kaplan, The
Conduct of Inquiry: Methodology for Behavioral Science, San Francisco,
Chandler Publishing, 1964.
Meer over substitutie lees je in Daniel Kahneman, Ons feilbare denken
(Thinking, Fast and Slow), Amsterdam, Business Contact, 2013, vert.
Peter van Huizen et al./New York, Penguin, 2011.
Voor een imponerende indruk van wat het bbp níét meet bekijk je op
YouTube naar Robert Kennedy’s speech uit 1969, waar (haast)
ontroerende muziek onder is gemonteerd.
Meer over alternatieven voor het bbp lees je in Tim Jackson, Welvaart
zonder groei: economie voor een eindige planeet (Prosperity Without
Growth), Utrecht, Van Arkel, 2009, vert. Jan Matthieu & Jan
Mertens/Londen, Earthscan, 2009; Joseph E. Stiglitz, Amartya Sen en
Jean-Paul Fitoussi, Mismeasuring Our Lives, New York, New Press,
2010.
Verder Jules Evans, ‘Beyond GDP: Towards a Better Measurement of
National Wellbeing in France and the UK’, rapport van de Franco-British
Council, 2 februari 2011; Jon Gertner, ‘The Rise and Fall of the GDP’,
in: The New York Times, 13 mei 2010.