1. Ün te - F nansal S stem ve İşley ş 11
• Tasarruf hacmini artırma
• Ödemelerde kolaylık sağlama
• Likidite sağlama
• Kredi kullandırma
• Servet birikimi
• Politika oluşturma
• Risk Yönetimi ve Kontrolü
• EnformasyonTasarruarı Artırma Fonks yonu
F nansal s stem n şlevler nden b r s ekonom dek tasarruf ve bu bağlamda ya-
tırım düzey n n yükselt lmes d r. Bu anlamda b reyler n eller nde atıl olarak bu-
lunan fonların, ekonom n n şley ş ç ne çek lmes ayrı b r önem taşımaktadır.
B l nd ğ g b , b r ulusal ekonom de tasarruf hacm n n büyüklüğü ekonom k ge-
l şmen n temel bel rley c s d r. Oysa ekonom k yaşama kanal ze ed lmem ş, atıl
durumda olan (gömülenm ş), b r k mler n makro ekonom k anlamda tasarruf
n tel ğ yoktur. F nansal s stem atıl, dağınık ve küçük b r k mler n st krarlı ve ge-
n ş tabanlı b r f nans havuzunda b r araya get r l p b r kt r lmes ne ve fon arzının
gen şlemes ne olanak sağlarlar. Bunun sonucunda fonların elde ed lmes , kulla-
nılması ve makro düzeyde daha gen ş b r alana yaygınlaştırılması mkanı ortaya
çıkar. B r ekonom de tasarruf düzey n n artışı, üretken yatırımları artırması bağ-
lamında, ekonom k büyümen n temel bel rley c s d r.Fonların ekonom ye kazan-
dırılması sonucu aynı zamanda, fonlardan yararlanmak steyenler ç n alternat f
olanaklar yaratılmaktadır. Bu anlamda hem fon sunucular, hem de fon talep eden-
ler ç n p yasadan yararlanma olanakları artmaktadır.
Tasarruf gel r n tüket lmeyen kısmı ya da tüket m n b r kısmının ötelenmes
(ertelenmes ) olarak tanımlanır. Aslında bu tanım eks kt r. Çünkü tasarruf olab l-
mes ç n ekonom k b r mler n “b r şek lde” tüket mden vazgeçmeler ya da tüke-
t mler n ertelemeler algılanmaktadır. Oysa gerçek b r tasarruan söz edeb lmek
ç n, tüket m n “b lerek ve steyerek” ertelenmes ya da ondan vazgeç lmes söz
konusu olmalıdır. B r başka fade le tasarruf, ekonom k b r mler n b lerek ve ste-
yerek gel rler n n b r kısmını tüketmemes ya da ötelenmes d r.
Hemen şu soru akla geleb l r. Ekonom k b r mler gel rler n n b r kısmını ne-
den tüketmezler? Bu soruya ver lecek cevap, get r beklent s d r. Eğer ekonom k
b rmler n ler de b r tar hte ş md vazgeçt kler tüket mden daha fazla tüketeb lme
beklent ler oluşursa, ş md k tüket mler nden vazgeçerler. Bu se tarruarından
get r elde etmeler ne bağlıdır. F nansal s stem n şley ş ne bağlı olarak ortaya çı-
kan f nansal yatırım alternat er bu tararruara get r sağlama mkanı tanımak-
tadır. Etk n şleyen b r f nansal s stem faal yetler n ulusal düzeyde gen şleterek
genel anlamda topyekün tasarruf düzey n n artmasına h zmet eder. Tasarruarın
artışı se her şeyden önce, ekonom k b r mler tasarruf yapmaya yöneltecek etk n
şleyen b r f nansal s stem n varlığına bağlıdır. F nansal s stem tasarruarı, r s-
k görece az ve kar potans yel yüksek alanlara yönlend rmek suret yle, tasarruf
yapab lme yeteneğ ne sah p ekonom k b r mler daha fazla tasarrua bulunma
yönünde özend rmekted r.
F nansal s stemde yen f nansal aracıların ve yen f nansal araçların devreye g rmes
le ekonom dek tasarruf hacm arasında nasıl b r l şk bulunmaktadır?
B r ekonom de tasarruarın
artışı, her şeyden önce
ekonom k b r mler tasarruf
yapmaya yöneltecek, etk n
şleyen b r f nansal s stem n
varlığına bağlıdır.