8. Ün te - F nansal Varlık Değerlemes 211
koşullarında tahv l satın aldı se, o ank get r oranını vade sonuna kadar kabul
edecektir. Piyasa koşulları değişse de tahvil yatırımcısının getirisi değişmeyecektir.
B r f nansal varlığın değer , o f nansal varlığın gelecekte sağlayacağı nak t
akımlarının bugünkü değer d r. Tahv llerde gelecekte sağlanacak nak t akımları,
per yod k olarak ödenen fa z tutarı le vade sonunda ödenen anaparadan barett r.
Tahv ller, gelecek yıllarda sağlayacağı fa z gel rler ve anapara ger ödemeler n n
bugünkü değer üzer nden değerlend r l r. Bu bağlamda b r tahv l n p yasa değer ,
tahv l n vades ne kadar ödeyeceğ fa zlerle vade sonunda ödeyeceğ ana para tuta-
rının (nom nal değer) bugünkü değerler toplamına eş tt r.
Tahv l n f yatının hesaplanmasında k farklı p yasa ç n (b r nc l ve k nc l p -
yasalar) ayrı yöntemler kullanılmaktadır. B r nc l p yasa, yan tahv l n lk hraç
ed ld ğ p yasa olup lk kuponun vades ne kalan gün sayısı bozulmamış yan ku-
ponlar arası vade aynı kalmıştır. İk nc l p yasada se şlem tar h le lk kuponun
vades ne kalan gün sayısı önem kazanır. Çünkü son kupon ödeme tar h nden
t baren b r sonrak kupon üzer nde fa z b r kmeye başlamıştır. İk nc l p yasada
tahv l f yatlandırırken bu b r km ş fa z n de hesaba katılması gerekmekted r.
B r nc l P yasada Değerleme
Bel rl b r vadeye sah p kuponlu tahv l hraç eden, vade süres nce her yıl, tah-
v l üzer nde yazılı m ktar kadar kupon fa z ödemes yapmak durumundadır. Bu-
nun yanında vade sonunda tahv l n nom nal değer (anaparası) de ödenmel d r.
Tahv ller, gelecek yıllarda sağlayacağı fa z gel rler ve anapara ger ödemeler n n
bugünkü değer üzer nden değerlend r l r. Tahv l değerlend r lmes kısaca tahv l
f yatını tesp t etme yöntem d r. Tahv l n değer aşağıdak formülle göster leb l r;
Formülde kullanılan semboller n açılımı aşağıdak g b d r:
Pt = Tahv l n p yasa değer (Ödemeler n bugünkü değer )
P 0 = Tahv l n nom nal değer
F = Tahv l n kupon fa z tutarı
n = Vade sonuna kadar olan yıl sayısı
k = İskonto oranı ya da beklenen get r oranı
Her yıl elde ed lecek gel r (fa z), vade tar h nde ödenecek anapara ve vade bell
olduğundan, tahv ller n p yasa f yatını bel rleyen en öneml değ şken skonto ora-
nıdır. İskonto oranı subjekt f b r kavramdır. Bu oranı k ş sel bekley şler , yatırım
le lg l r sk değerlemes g b subjekt f faktörler, car fa z oranı ve bu oranın gele-
cekte alacağı değerler hakkındak objekt f faktörler oluşturur. Tahv le yatırım ya-
panlar, bu oranı bel rlerken, r sks z b r yatırımın get r s ve yüklenecekler r skler
karşılayacak b r oran tesp t etmeye çalışırlar.
Yatırımcı tarafından uygulanan skonto oranı, tahv l n nom nal fa z oranına
eş tse, tahv l n p yasa f yatı nom nal değer ne eş t olur. İskonto oranı le nom nal
fa z oranı arasındak farklılık, tahv l p yasa değer n nom nal değer nden uzak-
laştırır. Aynı vade, nom nal değer ve nom nal fa z oranıyla hraç ed lm ş k farklı
şletmen n tahv ller n n p yasa f yatı farklı olab l r. Bunun neden yatımcılar tara-
fından uygulanan skonto oranının farklılığıdır. Beklenen get r oranında ( skonto
oranı) zaman ç nde ortaya çıkan değ şmeler n temelde k neden olab l r. Bunlar;
makroekonom k etmenlerle fa z oranlarının genel düzey ndek değ şmeler (enf-
B r tahv l n p yasa değer ,
tahv l n vades ne kadar
ödeyeceğ fa zlerle vade
sonunda ödeyeceğ ana para
tutarının (nom nal değer)
bugünkü değerler toplamına
eş tt r.Her yıl elde ed lecek gel r
(fa z), vade tar h nde
ödenecek anapara ve vade
bell olduğundan, tahv ller n
p yasa f yatını bel rleyen
en öneml değ şken skonto
oranıdır.