161
Palme Yayınevi
Aldehitlerin Özellikleri
w Aldehitler karbonil grubu
içerdiklerinden polar mo-
leküllerdir. Dipol-dipol
kuvvetlerinin etkisinde bu-
lunurlar.
w Aldehitlerde oksijen ato-
muna doğrudan hidrojen
atomu bağlı olmadığı için
molekülleri arasında hidro-
jen bağları yoktur.
w Kaynama sıcaklıkları aynı
koşullarda eşit karbon sayılı
alkol ve karboksilik asitlere
göre düşük; hidrokarbon ve
eterlere göre ise yüksektir.
w Az karbonluları suda iyi çö-
zünür. Karbon sayısı artıkça
sudaki çözünürlükleri azalır,
erime ve kaynama noktaları
yükselir.
w Aldehitler nötürdürler.
w Aldehitlerin yanmasından
CO 2 ve H 2 O oluşur.
CnH2nO + n
2
31 – O 2
¡ nCO 2 + nH 2 O
w Aldehitler yükseltgenme re-
aksiyonu verirler. Tepkime
sonucu karboksilik asitler
oluşur.
R – C – HR – C – OH
O O
[O]
AldehitKarboksilik
asit
CH 3 –C–H
O
CH 3 –C–OH
O
Asetaldehit Asetik asit
[O]
Aldehitler zayıf yükseltgen-
lerle bile yükseltgenirler. Tol-
lens ayıracı ve Fehling ayıracı
zayıf yükseltgenlerdir. Bunlar,
aldehitlerin tanınma tepkime-
leridir.
- D 2. D 3. B 4. D 5. E
- Bir organik bileşiğin 1 molü ile ilgili şu bilgiler
veriliyor;
– İndirgendiğinde birincil alkol oluşuyor.
– Yandığında 4 mol CO 2 gazı açığa çıkıyor.
Buna göre, bileşiğin molekül formülü aşa-
ğıdakilerden hangisi olabilir?
A) CH 3 – CH 2 – CH 2 – CH 2 OH
O
||
B) CH 3 – CH 2 – C – CH 3
O
||
C) CH 3 – CH 2 – C – H
O
||
D) CH 3 – CH 2 – CH 2 – C – H
O
||
E) CH 3 – CH 2 – CH – C – H
|
CH 3
- Bir organik bileşik ile ilgili şu bilgiler veriliyor;
– 0,2 molü yandığında normal koşullarda
13,44 litre hacim kaplayan CO 2 ve 10,8
gram H 2 O oluşmaktadır.
– Fehling ayıracı ile reaksiyon vermektedir.
Buna göre, bu bileşik aşağıdakilerden han-
gisi olabilir?
(H: 1, O: 16)
A) CH 3 – CH = CH 2
O||
B) CH 3 – C – CH 3
O||
C) CH 3 – CH 2 – C – CH 3
O||
D) CH 3 – CH 2 – C – H
O
||
E) CH 3 – CH 2 – CH 2 – C – H
- O
||
CH 3 – CH – C – H
|
CH 3
Yukarıdaki bileşik ile ilgili aşağıdaki yargı-
lardan hangisi yanlıştır?
A) Yoğun fazda molekülleri arasında hidrojen
bağı içermez.
B) sp hibritleşmesi yapan C atomu içerir.
O
||
C) Fonksiyonel grubu – C – H'dır.
D) Polar yapılı moleküldür.
E) 1 molü yakıldığında 4 mol H 2 O oluşur.
- Aldehitler ile ilgili;
I. İndirgenebilirler.
II. İndirgendirler.
III. Karbon sayısı arttıkça kaynama noktaları
düşer.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
- O
||
X: H – C – H Y: CH 3 – OH
Yukarıda yapı formülleri verilen X ve Y or-
ganik bileşikleri ile ilgili aşağıdaki yargılar-
dan hangisi yanlıştır?
A) Aynı koşullarda kaynama noktaları arasın-
daki ilişki Y > X'tir.
B) İkisi de heteroatom bileşiktir.
C) İkisi de suda çözünür.
D) X'in yükseltgenme ürünü
O
||
H –C – OH'dır.
E) İkisinin de basit formülleri aynıdır.
- TEST