Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
1.Ünite KİMYA BİLİMİ
BAŞLICA KİMYA ENDÜSTRİLERİ
Kimyanın maddeyi inceleyen bir bilim olduğunu ifade etmiştik. Maddenin olduğu her yerde
ve hayatın her alanında kimyacıların varlığı hissedilir. Kimyacılar; hava, su ve toprak kirliliğini
analiz ederek çevre sorunlarının çözümü ile enerji kaynaklarının korunması alanlarında çalış-
malar yapar. Ayrıca kimyacıların ilaç, gübre,petrol ve ürünleri, arıtma sistemleri, ahşap işleme,
boya ve tekstil gibi birçok alanda uygulama alanları vardır.
İlaç, kimyasal aktivite so-
nucu biyolojik işlevde bir
değişiklik meydana getiren
maddedir. Katı, sıvı ve jel
olmak üzere üç formda üre-
tilir. Canlılarda hastalıkların
teşhisi, tedavisi ve önlenme-
sini sağlayan ilaçlar farmasotik
kimyanın konusudur. İlaçlar, doğal
yollardan veya sentez yoluyla elde edilebilirler.
İlacın yapısını araştırma, geliştirme, denetleme,
onaylama, ambalajlama aşamaları kimyanın ilgi
alanıdır.
İlaç Endüstrisi
Petrokimya; petrol ya da
doğal gazdan tamamen ya
da kısmen üretilen kimya-
sal maddeler ile ilgilenen
endüstri koludur. Petrokim-
ya ham petrolün işlenmesi
olayı olup, çalışmaları sonucu
petrolden günümüzde ilaç sana-
yisinden plastik sanayisine varıncaya kadar farklı
bileşikler elde edilmiştir. Petrokimya ürünlerinden
benzin, patlayıcılar, tekstil ham maddeleri ve de-
terjanlar, poliesterler, PVC, böcek zehirleri, cila
ve vernik vb. maddelerin sentezinde yararlanılır.
Kimyacılar petrokimya sektöründe, petrol rafine-
risi ürünleri ve doğal gazdan başlayarak plastik,
lastik ve elyaf ham maddeleri ve diğer organik ara
malların üretimi üzerine çalışmalar yapmaktadır.
Petrokimya
Arıtım, havada, suda ve
toprakta bulunan istenmeyen
bileşenlerin uzaklaştırılma iş-
lemidir. Arıtım işlemleri baş-
ta suyun arıtımında olmak
üzere petrol rafinerileri ve
metalurji gibi birçok alanda ya-
pılmaktadır. Şehir sularına uygu-
lanan arıtma işlemlerinde suyun kirlilik derecesine
göre farklı kimyasallar kullanılır. Fabrikalardan sa-
lınan baca gazlarının arıtılarak çevreye bırakılması
sırasında da uygun kimyasallar kullanılır.
Arıtım
Gübreler tarımda ürün ve-
rimini ve kalitesini arttırmak
için toprağa verilen mad-
delerdir. Artan nüfusla bir-
likte üretilen gıdaların gün
geçtikçe yetersiz kalması,
bitkideki besin maddelerinin
diğer yabani bitkiler tarafından
alınması ve toprağın erozyona uğraması sonucu
tarımsal alanlarda gübre kullanımına ihtiyaç art-
mıştır. Toprağın ihtiyacı olan elementleri içeren
yapay gübrenin eldesi, toprağa verilmesi ve top-
rağın analizi kimyanın ilgi alanına girer.
Gübre Endüstrisi
Tekstil üretim aşama-
larında da pek çok kim-
yasal madde kullanılır.
Tekstilde ipliğin elde
edilmesi, boyanması ve
dokunması işlemleri kim-
yanın ilgi alanıdır.
Tekstil Endüstrisi
16.
Uğraş Alanları
Kimya
Endüstrisi
I. Tarımda ürün ve-
rimini ve kalitesini
artırmak
a. İlaç
endüstrisi
II. Hava, su ve top-
rağın çeşitli kirle-
ticilerden temiz-
lenmesi
b. Gübre
endüstrisi
III. Hastalıkların iyileş-
tirilmesi için ham
madde üretimi ve
vücuttaki tepkime-
lerinin incelenmesi
c. Arıtım
Yukarıda verilen başlıca kimya endüst-
rileri ve uğraş alanları hangi seçenekte
doğru eşleştirilmiştir?
A) I. a B) I. b C) I. b D) I. a E) I. c
II. b II. c II. a II. c II. b
III. c III. a III. c III. b III. a
- Kimya, maddeyi ve maddedeki değişim-
leri inceleyen bilim dalıdır.
Buna göre;
I. Ahşap işleme
II. Dokumacılık ve tekstil
III. Plastik, PVC ve böcek zehirleri
verilenlerden hangileri kimyanın in-
celeme alanına girer?
A) Yalnız II B) I ve II
C) II ve III D) I ve III
E) I, II ve III
Tarımsal verimi
artırmak için
kimyasal ilaç
üretimi
Süsleme
amaçlı yeni
boyalar elde
etme
Cümlelerin
ögelerini
bulma
Petrolden
çeşitli ürünler
elde etme
Kimya
Bilimi
1
2
3
4
5
Sabun,
deterjan
ve çamaşır
suyu gibi
temizlik
ürünleri
elde etme
Yukarıda kimya biliminin birçok kulla-
nım alanını gösteren bir kavram harita-
sı verilmiştir.
Buna göre, kutucuklarda yer alan
üretim ve elde etme uygulamala-
Kimya Alanı ile ilgili Başlıca Meslekler
değildir?
A) 1 B) 2 C) 3
D) 4 E) 5
İnsanoğlunun doku-
macılığı keşfinden sonra
boya eldesi önemli bir
uğraş haline gelmiştir.
Geçmişte boya yapımın-
da hayvansal, bitkisel ve
mineral kaynaklı maddeler
kullanılmıştır. Pamuk, yün ve bazı
polimer maddelerden elde edilen iplikler doku-
narak kumaş haline getirildikten sonra boyan-
maktadır. Boyaların ahşaptan metale, plastikten
cama kadar birçok kullanım alanı vardır, tamamı
kimyasal maddedir. Bu kimyasalların eldesi, uy-
gulanması ve bulunduğu ortamdan uzaklaştırıl-
ması kimyanın ilgi alanına girer.
Boya Endüstrisi