Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi- Asetik asitin sulu çözeltisi aşağıdaki
bileşiklerden hangisi ile nötrleşme
tepkimesi verir?
A) HClO 4 B) Ca(OH) 2
C) H 2 SO 4 D) HClO
E) HCl - 25°C de hazırlanan bir sulu çözeltide H+
iyonları sayısı OH– iyonları sayısından
fazladır.
Buna göre, sulu çözelti,
I. CaCO 3
II. KOH
III. MgO
maddelerinden hangileri ile tepkime
verir?
A) Yalnız I B) I ve II
C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III - 2X^ + Y "Na 2 SO 4 + 2H 2 O
Tepkimesinde yer alan X ve Y madde-
leri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
X Y
A) Na H 2 SO 4
B) Na 2 O H 2 S
C) NaOH H 2 S
D) NaOH H 2 SO 4
E) NaOH H 2 SO 3- I. CaO(k) + HCl(suda) "
II. SO 2 (g) + NaOH(suda) "
III. Ba(OH) 2 (suda) + HNO 3 (suda) "
IV. NH 3 (suda) + KOH(suda) "
V. SO 3 (g) + CaO(k) "
Yukarıda verilen tepkimelerden kaç
tanesinin sonucunda tuz oluşmamış-
tır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ
Asitler ile bazlar aynı kapta karıştırıldığında aralarında kimyasal reaksiyon gerçekleşir. Bu
reaksiyon sonunda ürün olarak tuz ve ısı açığa çıkar. Asit ve bazın yapısına bağlı olarakta
su oluşabilir.
- Nötrleşme tepkimesinde bir asit ve baz tepkimeye girer, su ve iyonik bir bileşik olan
tuzun sulu çözeltisi meydana gelir.
� Bir behere bir miktar sönmüş kireç (Ca(OH) 2 ) katısı koyalım ve üzerine yeterince su
ilave edip sulandırılmış kireç hazırlayalım. Daha sonra yüzümüzü koruyacak şekilde
önlem aldıktan sonra hazırladığımız bu sıvı üzerine yavaş yavaş sülfürik asit (H 2 SO 4 )
ilave edelim ve beherdeki değişimi dikkatlice izleyelim.
Ca(OH) 2 (suda) + H 2 SO 4 (suda) → CaSO 4 (suda) + 2H 2 O(s) + ısı
Sönmüş kireç Sülfürik asit Kalsiyum sülfat
Ca2+(suda)^ + 2OH–(suda) + 2H+(suda) + SO 4 2–(suda) $ Ca2+(suda) + SO 4 2–(suda) + H 2 O(s) baz asit tuz suReaksiyon denklemi dikkatli incelenecek olursa bazın katyonu (Ca2+) ile asit anyonu
(SO 4 2-) birleşerek CaSO 4 tuzunu oluşturmuştur.
Nötrleşme tepkimesi temelde asitten gelen H+ iyonları ile bazdan gelen OH- iyonla-
rının birleşerek su oluşturması esasına dayanır.
H+(suda) + OH-(suda) → H 2 O(s)
� Mg(OH) 2 bileşiği sulu çözeltisinde OH- iyonu içerdiğinden bazdır. Bu bazın HCI asidi
ile nötrleşme tepkimesi;
Mg(OH) 2 (suda) + 2HCI(suda) → MgCI 2 (suda) + 2H 2 O(s)
şeklindedir.
- Kireç taşında ve mermerde bulunan kalsiyum karbonat asitlerde çözünebilen bir katıdır.
CaCO 3 (k) + 2HCI(suda) → CaCl 2 (suda) + CO 2 (g) + H 2 O(s) CaCO 3 ile bir asidin tepkimesi bir asit-baz tepkimesidir. Bu tepkimede CO 3 2- baz gibi
davranmaktadır.
- NH 3 yapısında OH- taşımadığı halde bazik özellik gösterir. Susuz baz olarak bilinen NH 3
‘ün asitlerle tepkimesinden yalnız tuz oluşur.
NH 3 (g) + HBr(g) → NH 4 Br(k) 2NH 3 (g) + H 2 SO 4 (k) → (NH 4 ) 2 SO 4 (k)
- Ametal oksitlerin sulu çözeltileri asit özelliği gösterir. Asit oksitlerin bazlarla
reaksiyonundan tuz ve su oluşur. (Ametal oksit + Baz " Tuz + Su)
SO 3 (g) + 2NaOH(suda) → Na 2 SO 4 (suda) + H 2 O(s)
CO 2 (g) + 2KOH(suda) → K 2 CO 3 (suda) + H 2 O(s)
- Metal oksitlerin sulu çözeltileri baz özelliği gösterir. Bazik oksitlerin asitlerle
reaksiyonundan tuz ve su oluşur. (Asit + metal oksit "Tuz + su)
K 2 O(k) + 2HCI(suda) → 2KCI(suda) + H 2 O(s)
CaO(k) + H 2 SO 4 (suda) → CaSO 4 (suda) + H 2 O(s)
- Asit oksitlerin bazik oksitlerle reaksiyonundan yalnız tuz oluşur.
CO 2 (g) + MgO(k) → MgCO 3 (k)
SO 3 (g) + CaO(k) → CaSO 4 (k)
Bir tepkimenin nötrleşme tepkimesi olarak adlandırılabilmesi için tepkime sonu-
cunda su oluşması gereklidir. Bu nedenle bir baz olan NH 3 gazı ile bir asit olan
HCl gazı arasında gerçekleşen,
NH 3 + HCl $ NH 4 Cl
tepkimesi bir nötrleşme olayı değildir.Not
2.Bölüm ASİTLERİN VE BAZLARIN TEPKİMELERİ