Çözümlü Sorular
Palme Yayınevi
ATOMU OLUŞTURAN TEMEL TANECİKLER
Atomun üç tane temel taneciği vardır. Bunlar, proton,
nötron ve elektronlardır.
Proton: Atomun çekirdeğindeki pozitif yüklü taneciktir.
Nötron: Atomun çekirdeğindeki yüksüz taneciktir.
Elektron: Atomun katmanlarındaki negatif yüklü taneciktir.
Tanecik Sembol Bağıl yük Bağıl kütle
Proton p 1+ 1 akb
Nötron n 0 1 akb
Elektron e 1- 1/1840 akb
Daha sonraki yıllarda atomda, proton, nötron ve elektronun yanı sıra çok sayıda ta-
neciğin bulunduğu anlaşılmıştır. Ancak atomların davranışlarını proton, nötron ve elektron
sayıları belirler.
Atom Numarası
Bir element atomunun çekirdeğindeki proton sayısına atom numarası (Z) denir. Çekir-
dekte bulunan taneciklerden sadece protonlar yüklü olduğundan atom numarası, çekirdek
yükü olarak ta ifade edilebilir.
Atom numarası= Proton sayısı= Çekirdek yükü
♦ Atom numarası element sembollerinin sol alt köşesine yazılarak gösterilir.
♦ Atom numarası aynı olan atom veya iyonlar aynı elemente ait taneciklerdir.
♦ Nötr atomlarda atom numarası, elektron sayısına eşittir.
Proton sayısı= Elektron sayısıG Nötr atom
Kütle Numarası
Elektronların kütlesi, proton ve nötronların kütlesine göre çok küçüktür. Bu nedenle
atom kütlesinin çekirdek kütlesine eşit olduğu söylenebilir.
Bir element atomunun çekirdeğindeki proton ve nötron sayılarının toplamına kütle nu-
marası (A) denir.
Kütle numarası= Proton sayısı + Nötron sayısı
♦ Kütle numarası element sembollerinin sol üst köşesine yazılır.
♦ Kütle numarasına nükleon sayısı da denir.
Sembolü X olan bir elementin atom ve kütle numarası,
Kütle numarası → A (p + n)
Atom numarası → Z (p)
şeklinde gösterilir.
Bir atomun çekirdeğindeki toplam tanecik sayısı = p + n
Bir atomdaki toplam tanecik sayısı = p + n + e
- X– iyonu ile Y2+ iyonunun elektron sa-
yıları toplamı 35’tir. Y’nin proton sayısı
X elementinin proton sayısının üç katı-
dır.
Buna göre, X’in proton sayısı aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12 - 2a+10aX1– iyonunun elektron sayısı 36 dır.
Buna göre, nötron sayısı aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) 45 B) 34 C) 28 D) 18 E) 16 - 80 X1– iyonunun nötron sayısı, proton
sayısından 10 fazla olup, nötron sayısı
(^112) Y2+ iyonunun elektron sayısına eşit-
tir.
Buna göre, nötr Y atomu ile ilgili aşa-
ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Çekirdeğindeki toplam tanecik sayı-
sı 112’dir.
B) Atom numarası 47’dir.
C) Elektron sayısı 45’tir.
D) Toplam tanecik sayısı 159’dur.
E) Nükleon sayısı 112’dir.
- Nükleon sayısı 112, nötron sayısı 68
olan bir X atomunun Xa iyonunda 42
elektron vardır.
Buna göre, X’in proton sayısı ve
a niceliğinin değeri aşağıdakilerden
hangisidir?
Proton a
A) 44 2+
B) 44 7+
C) 46 2+
D) 46 7+
E) 48 2+