Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı B 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

16.Ünite / BOŞALTIM SİSTEMİ

13. Karaciğerde ornitin döngüsü ile sentezle-
    nen üre molekülü idrarla atılıncaya kadar
    
    aşağıda verilen yapılardan hangisinden
    
    geçmez?
    A) Proksimal tüp
    B) Akciğer toplardamarı
    C) Böbrek toplardamarı
    D) Glomerulus kılcalları
    E) Havuzcuk


14. Böbreğe ait olan glomerulus kılcalları,
    I. epitel dokudan oluşma,
    II. iki atardamar arasında bulunma,
    III. kan basıncının yüksek ve sabit olması,
    IV. madde geçişinin tek yönlü olması

özelliklerinden hangileri ile vücut kılcalla-
rından ayrılır?
A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve IV
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

15. Süzülme ile glomerulus kılcallarından bow-
    man kapsülüne geçen üre molekülleri nef-
    rona ait,
    I. proksimal tüp,
    II. henle kulpu,
    III. distal tüp
    yapılarından hangi sıra ile geçer?
    A) I - II - III B) I - III - II
    C) II - I - III D) II - III - I
    E) III - II - I

10 B 11 C 12 D

Glomerulus  kılcalları, diğer   vücut   kılcallarından  işlevi  gereği  farklı   özelliklere    sa-

hiptir. Aşağıdaki   tabloda bu  özellikler  karşılaştırılmıştır.

Glomerulus  Kılcalları Vücut    Kılcalları

• Getirici ve götürücü atardamarlar ara-
  sında yer alır.


• Kan basıncı vücut kılcallarına göre
  daha yüksek ve sabittir.


• Yüksek kan basıncına dayanabilmek
  için iki katlı yassı epitel dokudan (en-
  dotel) oluşur.


• Yüksek kan basıncının etkisiyle sa-
  dece madde çıkışı (süzülme) olur.
  
  Madde geçişi tek yönlü gerçekleşir.
  
  
  • Bir atardamar ile bir toplardamar ara-
    sında yer alır.
  
  
  • Kan basıncı glomerulus kılcallarına
    göre daha düşük olup, atardamar
    ucundan toplardamar ucuna doğru
    gittikçe azalır.
  
  
  • Tek katlı yassı epitel dokudan oluşur.
  
  
  • Atardamar ucundan madde çıkışı
    (süzülme), toplardamar ucundan ise
    madde girişi (geri emilim) olur. Madde
    
    geçişi çift yönlüdür.
    Glomerulus kılcallarının yapısal özellikleri, bu damarlara hem yüksek
    kan basıncına dayanma özelliği kazandırır hem de protein ve kan hücrelerinin
    
    kılcallardan dışarıya çıkmasını engeller.
  
  
  
  

Karaciğerde sentezlenen üre  molekülü   en   kısa    yoldan idrarla atılana 

kadar   aşağıdaki   yapılardan  verilen sıra    ile geçer   :

Karaciğer   →    Karaciğer  toplardamarı    →    Alt     ana     toplardamar    →    Sağ     kulakçık   →

Sağ  karıncık   → Akciğer   atardamarı  → Akciğer   → Akciğer   toplardamarı    → Sol

kulakçık    → Sol    karıncık   → Aort  → Böbrek    atardamarı  →   Getirici    atardamar   →

Glomerulus  kılcalları  → Bowman    kapsülü → Proksimal tüp → Henle kulpu   →

Distal  tüp → İdrar  toplama    kanalı  → Havuzcuk  → Üreter    → İdrar  kesesi → Üretra

C.   NEFRONLARDA    İDRAR   OLUŞUMU

�    Nefronlarda    idrar   oluşumu süzülme,    geri    emilim  ve  salgılama   olayları    ile gerçekleşir.

Kılcal damarSüzüntü

İdrar

Boşaltım

tüpü

Süzülme : Kan basıncının etkisiyle kanda bulunan ve zardan geçebilen

moleküller Bowman kapsülüne geçer.

1

2

3

Geri emilme : Süzüntüdeki bazı moleküller nefrondan kana geri döner.

Salgılama : Bazı zehirli moleküller ve iyonlar kandan nefrona geçer.

Boşaltım. Değişime uğramış süzüntü (idrar), sistemi ve vücudu terk eder.

İdrar oluşumunun temel basamakları