Örnek Sorular
Palme Yayınevi
13.Ünite / DOLAŞIM SİSTEMİ
- Kan plazmasında aşağıdaki moleküllerden
hangisi bulunmaz?
A) Glikoz B) Hormon
C) Su D) Nişasta
E) Fibrinojen - Kan plazması ile ilgili,
I. İçerdiği inorganik madde miktarı organik
madde miktarından çoktur.
II. Yapısında bulunan alyuvarlardan dolayı
kırmızı renklidir.
III. İçinde solunum gazları ve metabolik atık-
lar bulunur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - İnsanlarda, kan proteinleri,
I. kanın pıhtılaşmasında rol oynama,
II. sindirilmiş besin maddelerini taşıma,
III. kan plazmasının ozmotik basıncını den-
gelemede rol oynama,
IV. vücudun bağışıklık tepkisinde rol oyna-
ma
işlevlerinden hangilerini gerçekleştirir?
A) I ve II B) II ve III C) II ve IV
D) I, II ve III E) I, III ve IV
(2001 – ÖSS)
32 E 33 D 34 B
- Fibrinojen : Damar zedelenmesi durumunda kanın pıhtılaşmasını sağlar.
- Antikor : Vücuda giren mikroplar ile savaşır.
- Albumin : Kanın ozmotik basıncını düzenler.
Kan proteinleri genel olarak karaciğerde üretilir ve ekzositoz ile damar-
lara bırakılır.
Pıhtılaşma faktörleri (fibrinojen) uzaklaştırılmış kan plazmasına serum
denir.
Kan plazmasının kılcal damar dışına çıkabilen kısmı doku sıvısı olarak
adlandırılır. Doku sıvısında, kan plazmasında bulunan büyük yapılı proteinler bu-
lunmaz.
� Kanın plazma kısmında ayrıca glikoz, amino asit, hormon, üre ve ürik asit gibi
organik maddelerle; amonyak, oksijen, karbondioksit ve bikarbonat gibi inor-
ganik maddeler bulunur.
Kanda nişasta ve glikojen gibi organik besinler ile sindirim enzimleri bu-
lunmaz.
b. Kan Hücreleri
� Kanda alyuvar, akyuvar gibi hücreler ile ve kan pulcukları denilen hücre parça-
cıkları bulunur.
a. Alyuvarlar (Eritrositler)
� Yapılarında kana kırmızı rengini veren hemoglobin bulunur. Hemoglobin, oksi-
jen ve karbondioksitin taşınmasında görev alır. Hemoglobin molekülü hem ve
globin olarak adlandırılan iki kısımdan oluşur.
Hemoglobin
Hem $ Demir atomu
Globin $ Protein yapılıdır.
� Embriyo döneminde karaciğer ve dalakta; ergin bireylerde kırmızı kemik iliğinde
üretilirler. Ömürleri 120 gün kadardır. Ömrünü tamamlayan alyuvar hücreleri
dalak ve karaciğerde parçalanır. Bu olay sonunda açığa çıkan bilurubin, safra
suyunun yapısına katılır.
� Alyuvar sayısı yaşa, cinsiyete ve deniz seviyesinden yüksekliğe göre değişir.
1 mm^3 kanda erkeklerde 5 milyon, kadınlarda ise 4 milyon kadar alyuvar bulu-
nur. Deniz seviyesinden yükseklere çıkıldıkça oksijen miktarı azalırken, alyuvar
sayısı artar.