Örnek Sorular
4.Ünite / CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI
Palme Yayınevi
- Dört bitki, bilim insanları tarafından,
I. Pinus nigra,
II. Morus nigra,
III. Pinus alba,
IV. Morus alba
şeklinde adlandırılmıştır.
Bu bitkilerle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) I. ve III. bitkilerin şubeleri aynıdır.
B) II. ve IV. bitkilerin takımları aynıdır.
C) Bu dört bitki, iki farklı cinse aittir.
D) III. ve IV. bitkiler birbiriyle çaprazlandığında
verimli döl verirler.
E) Bu bitkiler dört farklı türe aittir.
(2013 - LYS) - Aşağıdaki grafiklerde türden aleme doğru gi-
dildikçe bazı özelliklerin değişimi verilmiştir.
Birey sayısı
Alem
I
Tür
Protein benzerliği
Alem
III
Tür
Canlı çeşitliliği
Alem
II
Tür
Bu grafiklerden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- Canlıların sınıflandırılmasında sırasıyla, âlem –
şube – sınıf – takım – aile – cins – tür basamak-
ları kullanılır.
Buna göre, âlem basamağından tür basa-
mağına doğru gidildikçe her bir basamak-
taki birey sayısı ve bu bireylerin aralarındaki
ortak olan özellik sayısı nasıl değişir?
Basamaktaki
birey sayısı
Bireylerin aralarında-
ki ortak özellik sayısı
A) Azalır Artar
B) Azalır Değişmez
C) Artar Azalır
D) Artar Değişmez
E) Artar Artar
(2012 - LYS)
1 E 2 B 3 C
• Her canlı türünün iki bölümden oluşan bir isimle adlandırılması.
• Türlerin gittikçe daha fazla canlı türünü kapsayan hiyerarşik bir düzen içinde
sınıflandırılması.
B. İKİLİ ADLANDIRMA
� Linnaeus ikili adlandırma sistemini kurmuştur. Bu sistemde, canlıların adlandı-
rılmasında tür esas olarak alınmıştır.
� Tür: Ortak bir atadan gelen, yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip,
doğada yalnız kendi aralarında üreyebilen ve verimli (kısır olmayan) yavrular
oluşturan bireyler topluluğuna denir.
Aynı türe ait bireylerin protein yapıları (DNA nükleotit dizilimleri) benzer
olmasına rağmen aynı değildir.
Aynı türe ait sağlıklı bireylerin kromozom sayıları aynıdır. Fakat kromo-
zom sayısı aynı olan canlılar aynı türe ait olmak zorunda değildir.
� İkili adlandırmada ilk kelime, türün ait olduğu "cins" adıdır ve büyük harfle baş-
lar. İkinci kelime ise "tanımlayıcı" ad olarak kullanılır ve küçük harfle başlar.
Felis domesticus = Ev kedisi Pinus nigra = Kara çam
Cins Tanımlayıcı Cins Tanımlayıcı
ismi isim ismi isim
Tür ismi Tür ismi
Linnaeus insanlar için "akıllı adam" anlamına gelen Homo sapiens
bilimsel ismini kullanmıştır.
Cins isimlerinin aynı olması iki farklı canlının yakın akraba olduğunu gös-
terir. Cins isimleri farklı olan canlıların tanımlayıcı isimlerinin aynı olması, yakın
akraba olduklarını göstermez. Örneğin Pinus nigra ile Pinus alba'nın cins isimleri
aynı tanımlayıcı isimleri farklı olup yakın akrabadırlar. Pinus alba ile Morus alba'nın
tanımlayıcı isimleri aynı cins isimleri ise farklıdır. Bu yüzden Pinus alba'nın Pinus
nigra ile benzerliği Morus alba'ya göre daha fazladır.
C. SINIFLANDIRMA BİRİMLERİ
� Filogenetik sınıflandırmada canlılar tür ile başlayıp âlem ile biten yedi farklı sis-
tematik grupta incelenirler.
- Akrabalık artar.
- Protein benzerliği artar.
- Ortak gen sayısı artar.
- Çeşitlilik azalır.
- Birey sayısı azalır.
- Akrabalık azalır.
- Protein benzerliği azalır.
- Ortak gen sayısı azalır.
- Çeşitlilik artar.
- Birey sayısı artar.
ALEM
ŞUBE
SINIF
TAKIM
AİLE
CİNS
TÜR