Örnek Sorular
Palme Yayınevi
6.Ünite / MAYOZ BÖLÜNME – EŞEYLİ ÜREME
- Mayoz bölünmede,
I. kardeş olmayan kromatitlerin birbirine sa-
rılması,
II. homolog kromozomların ayrılarak zıt ku-
tuplara gitmesi,
III. replikasyon sonucu kardeş kromatitlerin
oluşması,
IV. sentromer bölünmesi sonucu kardeş kro-
matitlerin ayrılması
olayları hangi sıra ile gerçekleşir?
A) II - III - I - IV B) III - I - II - IV
C) I - III - IV - II D) II - IV - I - III
E) III - II - I - IV - Krosing over olayı ile ilgili,
I. Mayoz bölünmenin profaz I evresinde
gerçekleşir.
II. Kromozomun nükleotit dizilimini değiştirir.
III. Genin nükleotit dizilimini değiştirmez.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
10.
2n
n
n
n
n
n
n
XY
Mayoz bölünmeye ait X ve Y evreleri ile ilgili,
I. X evresinde homolog kromozomlar, Y ev-
resinde kardeş kromatitler ayrılır.
II. X ve Y evrelerinin başlangıcında replikas-
yon gerçekleşir.
III. Tetrat, sinapsis ve krosing over olayları X
evresinde gerçekleşir.
IV. X evresinde oluşan bir hücrenin DNA mik-
tarı, Y evresinde oluşan bir hücrenin DNA
miktarının iki katıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve IV B) II ve III
C) I, II ve IV D) I, III ve IV
E) I, II, III ve IV
4 D 5 B 6 A 7 E
� Aşağıda mitoz ve mayoz bölünme olayları karşılaştırılmıştır.
Mitoz Bölünme Mayoz Bölünme
- Bölünme sonucu iki hücre olu-
şur.- Bölünme sonucu dört hücre oluşur.
- Oluşan hücreler genetik olarak
özdeştir varyasyona neden ol-
maz.
2. Tür içi varyasyonu artırır. - Oluşan hücrelerin kromozom
sayısı ana hücre ile aynıdır.
3. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı
ana hücrenin yarısı kadardır. - Tek hücreli canlılarda üreme-
yi, çok hücreli canlılarda büyü-
me, gelişme ve doku onarımını
sağlar.
4. Eşeyli üreyen canlılarda gamet olu-
şumunu sağlar. - Sinaps, tetrat ve krossing over
olayları görülmez.
5. Sinaps, tetrat ve krossing over
olayları görülür. - Bölünme sırasında kardeş
kromatitler ayrılır.
6. Mayoz I'de homolog kromozomlar,
mayoz II'de kardeş kromatitler ay-
rılır. - Tek bir DNA eşlenmesinden
sonra bir kez bölünme ger-
çekleşir. Bu nedenle oluşan
her bir DNA miktarı ana hücre
ile aynı olur.
7. Tek bir DNA eşlenmesinden sonra
iki kez bölünme gerçekleşir. Bu ne-
denle oluşan herbir hücrenin DNA
miktarı ana hücre yarısı kadar olur. - Karyokinez ve sitokinez birer
kez gerçekleşir.
8. Karyokinez ve sitokinez üçer kez
gerçekleşir. - Eşeysiz üremenin temel ola-
yıdır.
9. Döllenme ile beraber eşeyli üreme-
nin temel olayıdır.
10.İnsanlarda zigotun oluşumu ile
başlar ve canlının ölümüne ka-
dar devam eder.
10. Dişilerde embriyonik dönemde, er-
keklerde ise ergenlik döneminde
başlar. Üreme dönemi boyunca de-
vam eder.
B. EŞEYLİ ÜREME
� Aynı türe ait farklı gametlerin birleşmesi ile gerçekleşen üremeye eşeyli üreme
adı verilir.
� Eşeyli üremenin eşeysiz üremeye göre en önemli avantajı tür içi kalıtsal çeşit-
liliği artırmasıdır. Aşağıda eşeyli üremede tür içi kalıtsal çeşitliliği artıran temel
olaylar verilmiştir.
• Mayoz I'in profaz evresinde krossing over olayının gerçekleşmesi
• Mayoz I sırasında homolog kromozomların bağımsız dağılımı
• Bir yumurtanın bir sperm tarafından rastgele döllenmesi
• Farklı nedenlerle gerçekleşen mutasyonlar
Eşeyli üreme tür içi çeşitliliğe neden olduğundan türün değişen ortam
koşullarına uyum yeteneğini artırır. Eşeysiz üreme sonucu oluşan bireylerin ge-
netik yapıları aynı olduğundan, bu şekilde üreyen canlıların değişen ortam ko-
şullarına uyum yetenekleri azdır.