Örnek Sorular
Palme Yayınevi
6.Ünite / MAYOZ BÖLÜNME – EŞEYLİ ÜREME
- Bakteri konjugasyonu ile ilgili,
I. Gen aktarımı F+'dan F–'ye doğru gerçek-
leşir.
II. İki bakterinin birbirine tutunması piluslar
aracılığı ile olur.
III. Gen aktarımını replikasyon olayı takip
eder.
IV. Antibiyotiğe direnç genlerinin popülasyon
içinde yayılması sağlanır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve IV B) II ve IV C) I, II ve III
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
- Aşağıdaki olaylardan hangisi mitoz ve ma-
yoz II bölünmenin her ikisinde de kural ola-
rak gerçekleşir?
A) Haploid kromozomlu yavru hücre oluşması
B) Sinapsis olması
C) Homolog kromozomların birbirinden ayrıl-
ması
D) Kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması
E) Krossing over olması
(2011 - YGS) - Eşeyli üremeyle çoğalan bir hayvan türün-
de, bir çiftin yavrularının kalıtsal olarak bir-
birinden farklı olmasında;
I. üreme hücrelerinin oluşum mekanizması,
II. yumurtanın ortamdaki spermlerden biri
tarafından döllenmesi,
III. zigotun gelişerek embriyoyu oluşturması
olaylarının hangileri katkı sağlamaktadır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
(2016 - YGS)
8 B 9 E 10 D
� Eşeyli üremenin gerçekleşme şekli canlı türleri arasında bazı farklılıklar gösterir.
Eşeyli üreme tohumlu bitkilerde, bazı omurgasız hayvanlarda ve omurgalı hay-
vanların tamamında görülür.
� Canlılarda genetik çeşitlilik sadece mayoz bölünme ve eşeyli üreme ile değil
konjugasyon gibi farklı yollarla da sağlanabilir.
KONJUGASYON
� Genetik özellikleri farklı, iki hücre yan yana gelerek aralarında kurulan sitop-
lazma köprüsü ya da tüp şeklindeki bir bağlantı sayesinde birbirine gen aktarır.
Bu olaya konjugasyon denir. Bu olay bakteri ve paramesyum gibi canlılarda
gerçekleşir.
Konjugasyonda gen aktarımı ile rekombinant genlere sahip yeni birey-
ler oluşur. Ancak kojugasyonda birey sayısı artmaz. Bu nedenle konjugasyon bir
üreme biçimi değildir.
Bakterilerde Konjugasyon
� Bakterilerde asıl DNA'dan başka plazmit adı verilen küçük DNA halkaları bulu-
nur. Bazı plazmitler antibiyotiklere karşı direnç geni taşırlar. Bakteriler plazmit-
lerini birbirlerine aktarabilir.
� Aktarılan DNA parçasına F plazmidi denir. Bu plazmidi bulunduran bakteri F+,
bulundurmayan bakteri F– ile gösterilir.
� Aşağıda bakteri konjugasyonun basamakları özetlenmiştir.
F plazmidi
F+ F– F+ F+
Konjugasyon
köprüsü
1234
Bakteri
DNA'sı
- Gen aktarımı yapacak olan bakteri pilus aracılığıyla gen alacak bakteriye tutu-
nur. İki bakteri arasında sitoplazmik köprü kurulur. - Plazmidi olan bakteri (F+), DNA ipliğinin birini alıcı hücreye gönderir. Gen akta-
rımı F+ dan F– ye doğru tek yönlüdür. - Tek iplikler eşlenir. Bunun sonucunda her iki bakteride F plazmidi bulunur.
- F plazmidine sahip olan iki bakteri birbirinden ayrılır.
Bakteri konjugasyonunda mayoz bölünme ve döllenme olayları ger-
çekleşmez.
Bakteri konjugasyonu birey sayısında artışa neden olmaz. Fakat tür içi
genetik çeşitliliği artırır.